3 6  koty

Zauważmy, że na polecenie „pokażcie takiego samego kota, ale w nocy”, można znaleźć w zestawie tylko jedną kartę spełniającą żądany warunek. Ale już następny warunek: „kot różni się tylko kolorem” jest spełniony przez dwie karty z zestawu — jeżeli, na przykład nauczycielka pokazuje czarnego kota, to odpowiednia będzie zarówno karta z kotem szarym, jak i z rudym. Można rzec, że rozwiązanie tego zadania jest niejednoznaczne: każda z tych dwu kart jest rozwiązaniem prawidłowym, a niektóre dzieci znajdą być może oba rozwiązania i podniosą do góry dwie karty.

Podobna sytuacja występuje przy poleceniu: „pokażcie kota różniącego się tylko pozycją” — jeśli nauczycielka pokaże kota leżącego pod płotem, to dzieci mogą pokazać zarówno kota stojącego, jak i siedzącego na płocie (oczywiście w tym samym kolorze i o tej samej porze dnia).

Ostatnie zadanie: „pokażcie kota różniącego się dokładnie jedną cechą” ma wiele rozwiązań. Czytelnik zechce sam sprawdzić, ile jest kart różniących się dokładnie jedną cechą” od karty danej, np. od karty z kotem czarnym siedzącym w nocy na płocie (por. „słoneczko” dla klocków logicznych 5.2).

Powyższy ciąg ćwiczeń o wzrastającym stopniu trudności ma na celu zapoznanie uczniów z cechami kart i przyzwyczajenie ich do opisywania danej karty przez wymienienie jej cech.

2.    Układanie kart w tabelkach prostokątnych

Przykłady tabelek, w których można układać karty zestawów „koty” i „figury”, pokazaliśmy na rysunkach 5, 7 i 9. Oczywiście dla tych samych zestawów można skonstruować jeszcze inne tabelki. Najwięcej możliwości daje zestaw „linie”, w którym jest najwięcej kart, a równocześnie najwięcej wyróżnionych cech. Wszystkie karty tego zestawu można układać np. w tabelce takiej jak na rysunku 15. U góry i z boku tabelki odczytujemy, jakie cechy powinna mieć karta, którą należy umieścić w danym okienku, np. w okienku o numerze 1 należy położyć kartę, na której narysowano na czarnym tle linię gładką zamkniętą z węzłem, a w okienku o numerze 22 kartę z linią łamaną, nie zamkniętą, bez węzła, na tle czerwonym. Każda karta ma dokładnie wyznaczone swoje miejsce w tabelce.

Jeżeli ułożenie całego zestawu jest dla uczniów za trudne (tabelka z rys. 15 jest dość skomplikowana), możemy skonstruować tabelki dla części zestawu. Rysunek 16 przedstawia przykład tabelki, w której należy ułożyć karty jednego koloru, np. wszystkie linie na tle czerwonym.

3.    Gra „wprowadzamy kotki do domu”

Jest to ćwiczenie klasyfikacyjne przeprowadzone w formie gry. Dzieci grają parami. Każda para otrzymuje jeden zestaw „koty” i dwie plansze — po jednej dla każdej z osób grających (rys. 17a, 17b). Na każdej planszy narysowana jest ramka zewnętrzna, a w niej trzy ramki wewnętrzne. Przy ramkach umieszczone są etykietki pokazujące, jakie karty należy w nich układać. Etykietki wewnętrzne dotyczą pozycji kota, a etykietki zewnętrzne określają porę doby — jeden z grających ma układać koty w nocy (rys. 17a), a drugi koty w dzień (rys. 17b). Wielkość planszy powinna być taka, by w każdej z ramek wewnętrznych mieściły się trzy karty.