16743

✓ BARTER:

Powstanie pieniądza wiązało się z wprowadzeniem społecznego podziału pracy w ramach społeczeństw pierwotnych. Zróżnicowanie struktury produkcji sprawiło, że szybko wzrosła wymiana towarowa. Ponieważ pieniądza nie było, wymiana ta miała charakter barteru, czyli wymiany towaru za towar. Wiązało się to z dużymi problemami, w wielu przypadkach wymiana była zupełnie niemożliwa. Wartość towarów sprzedawanych przez poszczególne osoby musiała zawsze równać się wartości towarów kupowanych. Jeśli np. rolnik chciał dostać na obiad ryby dla rodziny, a miał krowę-wymiany dokonać nie mógł (za krowę otrzymałby dużo więcej ryb niż potrzebował).

Utrudnienia związane z barterem sprawiły, że stopniowo zaczęto wykorzystywać niektóre towary jako formę pieniądza. Na różnych obszarach ziemi były one różne, należały do nich np. bydło, skóry, muszle, miód, wyroby z metali.

Jednym z najbardziej rozpowszechnionych towarów w Polsce była sól. Bardzo długo używano jej jako środek płatniczy. Najlepszym dowodem na to, że sól odgrywała rolę pieniądza , jest powiedzenie: „Słono za coś płacić".

^ PIENIĄDZ SZTABKOWY I MONETY:

W niektórych rejonach świata ludzie doszli jednak do wniosku, że najwygodniejszą formą środka płatniczego są metale. Bardzo trwałe, łatwe w transporcie ze względu na swą objętość, i, co równie ważne łatwo podzielne na mniejsze części doskonale nadają się do pełnieni a tej funkcji.

Były one często oznakowane, a ich obieg był uregulowany przez specjalnych urzędników. Forma sztabek była niewygodna, dlatego też przez dłuższy czas poszukiwano innych, korzystniejszych form, wprowadzano na rynek kulki, krążki itp. Ostatecznie upowszechniły się pieniądze w formie krążka. Popyt na takie pieniądze szybko stał się bardzo duży, co sprawiło, że opracowano odpowiednie techniki ich wytwarzania. Stopniowo upowszechniła się technika wytwarzania pieniędzy z grubej blachy ze srebra, złota, miedzi lub ze stopu (np. złota z miedzią i ołowiem). Do blachy przykładano metalowe stemple z wytłoczonymi wzorami i bito w nie młotem, stąd pojęcie „bicie pieniądza" (o biciu pieniądza mówi się także i obecnie, oczywiście w przenośni). Na monetach toczono z jednej strony znak emitenta, a z drugiej- jej wartość. Emitentem była często świątynia, w starożytnym Rzymie początkowo największym emitentem była świątynia Junony Monety- stąd pochodzi nazwa „moneta".

S SYSTEM BIMETALICZNY I MONOMETALICZNY:

Monety były bite z różnych metali, podstawowe znaczenie miały monety ze srebra i ze złota. Aby ustabilizować ich kurs, w XVI w. w wielu krajach ustanowiono urzędową relację między ceną złota i srebra, co miało bezpośredni wpływ na relacje między wartością monet z tych metali.