Pieniądz - powszechnie akceptowany towar za pomocą którego dokonujemy płatności lub wywiązujemy się z zobowiązań Funkcje Pieniądza:
• miernik wartości (najważniejsza — określa ceny)
• funkcja płatnicza
• funkcja wymiany
• funkcja tezauryzacji - oszczędnościowa
° przezorność, inwestowanie, pomnażanie Funkcje w teorii finansów:
• funkcja kapitałowa pieniądza (nie jest to czysta funkcja pieniądza)
• funkcja stymulacyjna - oddziaływanie poprzez pieniądz na podmioty ° Kary, subsydia, ulgi, premie
Analiza pieniądza poprzez funkcje = definicja Funkcjonalna.
Definicja Statystyczna (ilościowa def. Pieniądza) - traktuje pieniądz jako zasób, jako masę.
Pieniądz służy do określania podaży pieniądza (ile znajduje się w obiegu). Opiera się na agregatach (miernikach) pieniądza:
• Mi = gotówka w obiegu + wkłady na żądanie AVISTA
• M2= M i + depozyty oszczędnościowe (osób fizycznych)
• M3= M2 + depozyty terminowe (dot. podmiotów gospodarczych)
Agregaty różnią się płynnością (zdolnością zamiany na gotówkę, bez znaczącej utraty wartości.
1. Bank Centralny 2. Banki Komercyjne
Bank Centralny - Jest nim Narodowy Bank Polski, jest wyposażony w osobowość prawną, może być członkiem międzynarodowych instytucji finansowych i bankowych. Organami Banku są:
• Prezes NBP Rada • Rada Polityki Pieniężnej • Zarząd Banku
Prezes NBP Powoływany przez sejm na wniosek prezydenta, na okres 6 lat. Może pełnić funkcję przez 2 kadencje. Obecnie jest nim prof. Marek Belka. Prezes NBP nie może należeć do partii politycznych ani prowadzić działalności politycznej. Można go odwołać w przypadku: • długotrwałej choroby • zauważenia działalności politycznej • Skazania prawomocnym wyrokiem sąd.
Kompetencje Prezesa:
• Reprezentuje Bank na zewnątrz
• Przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej oraz jest przewodniczącym zarządu Banku
• Wchodzi w skład Komisji Nadzoru Finansowego
• Jest organem uchwałodawczo-wykonawczym
Rada Polityki Pieniężnej - Jest typowym organem uchwałodawczym. W skład rady wchodzi Prezes NBP (Przewodniczący) oraz 9 członków Rady powoływanych w równej liczbie przez prezydenta, sejm i senat. Rada powołana jest również na okres 6 lat. Członkowie nie mogą prowadzić działalności politycznej Kompetencje Rady Polityki Pieniężnej:
• przygotowuje założenia Polityki Pieniężnej na kolejny rok: przedstawia je do wiadomości sejmowi
• ustala podstawowe parametry obiegu pieniężnego
° Wysokość stóp procentowych, stóp redyskontowych, stóp lombardowych
• ustala stopę rezerw obowiązkowych