19548

Jedna z podstawowych teorii, na której opiera się mikroekonomia stanowi, że konsumenci podejmuję na rynku takie decyzje, które pozwalają im uzyskać maksymalną satysfakcję. Jest ona utożsamiona z użytecznością, czyli zadowoleniem, radością, przyjemnością, jakie uzyskuje pojedynczy człowiek w wyniku konsumpcji określonego dobra lub usługi.

Dla osiągnięcia tego celu niezbędne są trzy zasadnicze warunki:

1.    Osoba musi mieć możliwość dokonania wyboru spośród wielu alternatyw, np. może kupić bilet do teatru albo kilogram wiśni, lub bilet do dyskoteki,

2.    Dokonanie wyboru zawsze musi oznaczać rezygnację z co najmniej jednego wariantu alternatywnego, np. decydując się na bilet do teatru rezygnujemy z zakupu kilograma ulubionych wiśni.

3.    Osoba musi kierować się w procesie podejmowania decyzji skalą korzyści, tzn. dokonywać takich wyborów, w efekcie których uzyskiwane korzyści przewyższają ponoszone koszty, np. decydujemy się w danym momencie na zakup biletu do teatru ponieważ uznajemy, że przyjemność z oglądania sztuki jest wyższa niż przyjemność zjedzenia wiśni.

Maksymalizacja satysfakcji jest efektem określonego zachowania konsumentów na rynku nazywanego postępowaniem racjonalnym.

Przyjmuje się, że człowiek może postępować racjonalnie, jeżeli:

•    Potrafi określić swoje potrzeby oraz posiada system preferencji, czyli wie co dla niego w danym momencie jest bardzo ważne, a co mniej. Decyzja zakupu biletu do teatru jest wyrazem posiadania preferencji - przyjemność z oglądania przedstawienia jest wyższa niż przyjemność zjedzenia wiśni

•    Potrafi uporządkować swoje potrzeby według własnego kryterium ważności, na przykład fakt ten ujawnia się w następującym stwierdzeniu: - zbieram pieniądze, aby kupić magnetofon, a później będę zbierał pieniądze na zakup roweru,

•    Podejmuje takie decyzje o zaspokajaniu swoich potrzeb, które przynoszą mu maksymalną satysfakcję. W określonym czasie większą użyteczność dla danej osoby ma zakup magnetofonu niż roweru.

Na proces maksymalizacji satysfakcji składają się konkretne decyzje podejmowania przez konsumentów, których podstawą jest wcześniej przeprowadzona analiza korzyści i kosztów. Jeżeli postępujemy racjonalnie, to zawsze wybieramy to rozwiązanie, które w efekcie przyniesie nam większą korzyść niż koszty, a w skrajnym przypadku będzie im równe.

W zasadzie analiza korzyści i kosztów jest trwałym elementem naszego codziennego zachowania. Na przykład, gdy rano wstajemy z łóżka i stwierdzamy, że obudziliśmy się zbyt późno aby zjeść śniadanie i zdążyć na rozpoczęcie pierwszej lekcji, to w naszym umyśle przeprowadzamy szybką analizę - co nam się bardziej się opłaca, czy być punktualnym ale głodnym, czy najedzonym ale spóźnionym ? Wybieramy to rozwiązanie, które naszym zdaniem przynosi nam największą korzyść. Ci, dla których punktualność jest ważniejsza od porannego śniadania - rezygnują z jedzenia. Ci zaś, którzy nie wyobrażają sobie pójść głodnym na lekcje - jedząc śniadanie decydując się również na spóźnienie.

Gdy po lekcjach koledzy namawiają nas na pójście do kina, co wiązałoby się z wydaniem reszty własnych pieniędzy, a które chcieliśmy przeznaczyć na zakup kilograma ulubionych wiśni, to rozważamy, co przyniesie nam w danym momencie