Mogę znajdować się w różnych miejscach kwestionariusza, sprawdzają prawdomówność. Jest to w innej formie zadane pytanie o tę sarnę sprawę. Należy je umieścić odpowiednio daleko od pytania właściwego, aby respondent nie zauważył zwięzku między tymi pytaniami.
12. IMauia tabele
- Na ich podstawie ankieter zadaje respondentowi wiele pytań prostych, które na przykład odwołuję się do tej samej skali lecz odnoszę się kolejno do różnych przedmiotów, wartości
np. Jak często kupuje Pan/i niżej wymienione produkty
13. Pytania sugerujące odpowiedź
• czy zgadza się Pan/i, że firma XYZ produkuje wyroby dobrej jakości ?
- czy proszek do prania Persil jest tak znakomity jak zawsze ?
14. IMauia klasyfikacyjne (metryczkowe)
• płeć: kobieta mężczyzna
• wiek respondenta (przedziały muszy być rozłączne)
• status głowy gospodarstwa domowego:
• wykształcenie
• dochody
• wielkości firmy (mierzoną liczbą pracowników lub wielkością obrotów)
• branży, w której działa firma
• położenia graficznego
15. Łagodzenie pytań
• czy sprowadza Pan pirackie kasety do swojej wypożyczalni kaset video ?
• czy zdarzyło się Panu sprowadzić do swojej wypożyczalni pirackie kasety ?
• jak wiadomo wielu właścicieli wypożyczalni sprowadza pirackie kasety; czy Panu się to również zdarza ?
16. Kolejność pytań — najważniejsze zasady
• Zasada przechodzenia od pytań ogólnych do szczegółowych. Pierwsze pytania powinny być najogólniejsze, następne coraz bardziej szczegółowe.
• Zasada wzbudzania zainteresowania Pierwsze pytania powinny być proste i jasne aby wzbudzić zainteresowanie respondenta i stopniowo wprowadzić go w proces pomiaru.
• Zasada stopniowego wyczerpywania tematu. Pytania najtrudniejsze i najbardziej kontrowersyjne umieszcza się bliżej końca kwestionariusza. Dzięki temu nie oddziałuję one negatywnie na poprzednie pytania.
17. Porównanie cech wybranych badań bezpośrednich