1982

-    sankcje niezorganizowane: socjologiczne (psychologiczne) - reakcja opinii publicznej i odwet (zawieszenie świadczeń, zastosowanie środków socjalnych; znaczenie przede wszystkim prewencyjne)

Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne

-    teoria monistyczna - oba tworzą jeden system prawny, w którym normy są w porządku hierarchicznym

-    monizm z prymatem prawa wewnętrznego - G.W.F. Hegel. Zora, Larson, Schmitt - prawo międzynarodowe jako praw zewnętrzne, podporządkowane państwu, niezdolne do krępowania jego działania

-    monizm z prymatem prawa międzynarodowego - H. Kelsen - wszystkie normy stanowią jedność, w obrębie której prawo międzynarodowe jest wyższym porządkiem prawnym

-    teoria dualistyczna - oba stanowią odrębne systemy, różniące się przedmiotem regulacji i źródłami (D. Anzilotti,

H. Triepl)

-    normy prawa międzynarodowego mogą uzyskać moc obowiązującą w porządku wewnętrznym w drodze transformacji (zwykłej - ratyfikacja; generalnej - wszystkie normy włączone do prawa wewnętrznego na podstawie ogólnej klauzuli)

-    każde państwo ma swobodę określania relacji prawa międzynarodowego do prawa wewnętrznego, nie może jednak przyjąć wyższości prawa wewnętrznego - obowiązek przestrzegarua umów międzynarodowych

-    normy zwyczajowe nie mają pierwszeństwa przed ustawami polskimi_

ŹRÓDŁA PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO

-    w sensie materialnym - to. co sprawia, że prawo międzynarodowe kształtuje się i nabywa moc obowiązującą (wola państw, więź społeczna, nakazy rozumu, świadomość i emocje ludzi) (źródła wewnętrzne)

-    w znaczeniu formalnym - zewnętrzny wyraz procesu, który doprowadził do powstania normy prawnej (źródła zewnętrzne) - umowa międzynarodowa, zwyczaj (umowa, w przeciwieństwie do prawa cywilnego, w prawie międzynarodowym jest źródłem samodzielnym - moc obowiązującą znajduje w zasadzie pacta sunt servanda)

-    źródła poznawcze - zbiór traktatów (Sekretariat ONZ)

-    podstawa wyrokowania sądów międzynarodowych: MTS, ogólne zasady prawa, orzecznictwo i doktryna w charakterze środka pomocniczego; strony mogą przyjąć za podstawę wyrokowania zasady słuszności (ex aequo et bono)

Umowa międzynarodowa

-    Konwencja wiedeńska o umowach międzynarodowych - wiedeńska z 1969

-    W' formie pisemnej, między państwami, regulowane prawem międzynarodowym

-    kontrahentami umów mogą być także inne podmioty prawa międzynarodowego - przepisy konwencji nie mają zastosowania do takich umów

-    umowy prawotwórcze, umowy-kontrakty - brak praktycznego uzasadnienia

-    różne nazwy: traktaty (umowy o większym znaczeniu, w uroczystej formie), układ, konwencja, pakt, porozumienie, protokół, deklaracja, akty końcowy konferencji, konkordat - może być zawarta w formie wymiany not

-    umowy dwustronne (bilateralne), wielostronne (multilateralne)

-    wielostronne: otwarte (klauzula dopuszczająca przystąpienie innych państw bez potrzeby uzyskiwania zgody dotychczasowych kontrahentów-wystarcza jednostronne oświadczenie państwa przystępującego), zamknięte: półotwarte (otwarte tylko dla określonej kategorii państw albo tylko dla państw, które spełniają określone warunki)

-    umowy państwowe (wymagane przez głowę państwa), rządowe (zatwierdzenie przez RM), resortowe (właściwość jednego ministra)

-    podział umów na polityczne, gospodarcze i administracyjne

-    traktaty pokoju - regulują stosunki między państwami, które przechodzą ze stanu wojny w stan pokoju; w traktatach przymierza (sojuszniczych) - zobowiązują się do udzielenia sobie pomocy (zaczepne i obronne, obecnie tylko te drugie - umowy wzajemnej pomocy lub umowy gwarancyjne), traktaty przyjaźni

-    forma

-    elementy: tytuł umowy, inwokacja (wezwanie do Boga), i n t y t u 1 a c j a (wymienienie państw), arenga (określenie przyczyn, wspólnych wartości), narracja (opis czynności, wydarzeń, okoliczności), dyspozycji (właściwa treść umowy), korroboracja (wzmocnienie umowy), data, miejsce, podpisy, pieczęcie

-    reguła alternatu - na pierwszym miejscu państwo, dla którego przeznaczony jest dany egzemplarz umowy; w przypadku umów wielostronnych - porządek alfabetyczny, podobnie podpisy, lub wg reguły pele-mele (składają podpis w dowolnie wybranym miejscu pod umową)

-    język: umowy dwustronne: 2 języki (oba autentyczne), Karta NZ (angielski, chiński, francuski, hiszpański, rosyjski - wszystkie jednakowo autentyczne)

-    poro?-umienie dłęmdmęńsKię - ważne zobowiązania ustne

Procedura zawierania

2