17381

podstawą powojennego status quo w Europie. Ważną rolę w procesie kształtowania wyglądu Europy po II wojnie światowej odegrały doktryna Tnunana i plan Marshalla. Pierwsza z nich wygłoszona do amerykańskiego Kongresu przez prezydenta w dniu 12.03.1947r. „udzielenie gospodarczej i finansowej pomocy wszystkim patistwom pozostającym poza strefą komunizmu "*. Plan Marshalla nawiązywał do doktryny- miała być to pomoc gospodarcza dla państw, które nie zostały jeszcze opanowane przez komunizm. „Stany Zjednoczone udzieliły krojom europejskim pomocy kredytowej i bezzwrotnej pomocy doraźnej”^{1 2} co pomogło Europie w odbudowie swoich struktur. Jedynym warunkiem przystąpienia do tej pomocy była chęć wyrażona oficjalnie przez dane państwo. Plan Marshalla uważany jest za impuls do europejskiej integracji, gdyż stworzył on fundamenty gospodarczej współpracy państw Europy Zachodniej. Państwa wschodnioeuropejskie, które były rządzone przez partie komunistyczne, będące w swej istocie satelitami Moskwy, pod jej naciskiem odmówiły udziału wzięcia w konferencji poświęconej wyżej wymienionemu planowi. Wszystkie te działania prowadzone przez USA były mało pozytywnie odbierane przez ZSRR. przez co stosunki i tak już nienajlepsze pogorszyły się jeszcze bardziej. Świat po II wojnie światowej byl podzielony, więc proces integracji nie byl czymś co było łatwe do zrealizowania. Rozmiary, jakie zatoczyła II wojna światowa unaoczniły politykom aż nadto wyraźnie upadek tradycyjnego pojmowania roli państwa jako państwa suwerennego, które nawet będąc względnie silnym ekonomicznie i militarnie, okazało się nie być w stanie zagwarantować swoim obywatelom opieki i poczucia bezpieczeństwa. Tragiczne wydarzenia II wojny światowej miały bezpośredni wpływ na stosunki miedzy państwami zachodnioeuropejskimi oraz na ideę integracji europejskiej. Na Zachodzie Europy, która silnie współpracowała z USA rozpoczęły się intensywne procesy integracyjne, na Wschodzie zaś małe państwa zostały związane sojuszem ze Związkiem Radzieckim. Do głównych przesłanek integracji europejskiej należy fakt, iż ZSRR skuteczme rozciągał swoje wpływy na wschód Europy, a tendencje lewicowe zaczynały poważnie zagrażać krajom zachodnim, więc przeciwstawianie się tendencjom ekspansjonistycznym ZSRR było jednym motywów silnej motywacji państw zachodnich do integracji. Kolejną przesłankę integracji zachodnioeuropejskiej stanowiła kwestia niemiecka. Włączenie powstałej we wrześniu 1949 r. Republiki Federalnej Niemiec (RFN) do zjednoczonej Europy miało stanowić zabezpieczenie przed odrodzeniem się niemieckiego ekspansjonizmu. Ponadto podział na RFN i Niemiecką Republikę Demokratyczną (NRD), powstałą z radzieckiej strefy

1

   Artur Patka, „Najnowsza historia świata tom 1 1945-1963", Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009, str. 106

2

   Artur Patka, „Najnowsza historia świata tom 11945-1963", Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009, str. 106