Eksperyment Lippitt-White - przeprowadzili badania dotyczące różnych stylów kierowania; przedmiotem badania były cztery 5-osobowe grupy 10-latków; w każdej z tych grup stosowano kolejno różne style kierowania w czasie zajęć pozalekcyjnych;
-gdy kierujący narzucał podział pracy i sposób jej wykonania oraz ograniczał informacje dotyczące całego zadania to dzieci wykazywały znikome zainteresowanie pracą, były niezadowolone;
-gdy kierujący pozostawił grupie swobodę wyboru przedmiotu zajęć, podziału zadań i sposobów wykonania wtedy atmosfera poprawiła się, dzieci zainteresowane były pracą, pojawiło się więcej dyskusji i pomysłowości;
-gdy kierujący pozostawił grupie całkowitą swobodę i nie wykazywał żadnego zainteresowania przebiegiem pracy to pojawiła się dezorganizacja, nieporozumienia, sprzeczki; rezultaty wykonania zadań były znacznie gorsze niż poprzednio;
Klasyczne style kierowania:
A. autokrata - sprawuje rządy twardej ręki, świat dzieli na tych, którzy podejmują decyzje, i tych, którzy mają obowiązek je wykonywać; chce znać najdrobniejsze szczegóły związane z pracą swoich podwładnych; podwładni nie mają swobody działania; nie mogą wykazywać się inicjatywą; woli oddziaływać za pomocą kar niż nagród;
B. demokrata- przeciwieństwo autokraty, zasięga opinii swoich podwładnych, nie interesuje się szczegółami pracy podwładnych, daje im swobodę działania, mogą wykazywać się inicjatywą I pomysłowością; interesuje się sytuacją indywidualną swoich podwładnych; stwarza dobry klimat w pracy;
C. bierny (nie ingerujący, laiisez-faire) - nie interesuje się przebiegiem realizacji zadań, nie ingeruje w prace swoich podwładnych i jest zadowolony wtedy gdy nikt się z niczym do niego nie zwraca;
Siatka stylów kierowania Blacke a i Moutona:
a. bierny (1,1)
b. demokratyczny (1,9)
c. kompromisowy (5,5)
d. autokratyczny (9,1)
e. przywódczy (9,9)
Orientacja na zadania - poziomo; orientacja na ludzi - pionowo;
Za najefektywniejszy uważa się styl przywódczy;
Skrzynka stylów kierowania Reddina:
Rozwinięcie siatki; dochodzi trzeci wymiar - efektywność;
Sfera niskiej efektywności: |
Sfera wysokiej efektywności: |
* bierny |
O biurokratyczny |
♦ altruistyczny |
<=> promocyjny |
* kompromisowy |
<=> realizacyjny |
* autokratyczny |
^ autokratyczno- życzliwy |
Współcześnie uważa się, iż kierownik jest tym efektywniejszy, im szerszy posiada repertuar stylów kierowania i im lepiej potrafi dobrać najwłaściwszy styl do danej sytuacji kierowniczej;