20249

ROZDZIAŁ 10

1Ł1 REGULACJA TEMPERATURY

podstawowa przemiana materii - pochłania ok. 1700 kalorii, pozwala na utrzymanie stałej    temperatury ciała

HOMEOSTAZA - regulacja temperatury i procesów biologicznych, które pozwala na utrzymanie stałości środowiska wewnętrznego ciała

punkt nastawczy - docelowa wartość parametru, która ciało stara się utrzymać (tj., włączanie ogrzewania w domu gdy temperatura spada poniżej określonej punktu), procesy regulujące odchylenia względem punktu nastawczego - ujemne sprzężenie zwrotne

Procesy PRAWIE homeostatyczne (temperatura, głód, pragnienie) -wyprzedają przyszłe potrzeby i reagują na bieżące, często reagują na czynniki n i eh om eo statyczne (np. jemy bo coś jest smaczne)

Zwierzęta z mi ennocieplne - np. żaby 0 dostosowują się do temperatury ale mają problemy z aktywnością w niskich temp.

Zwierzęta stałocieplne - ssaki, ptaki - utrzymują stała temp. Dzięki mechanizmom fizjologicznym, ich mięśnie pozostają w gotowości nawet przy niskich temperaturach MECHANIZMY FIZJOLOGICZNE

Mechanizmy utrzymujące stała temperaturę ciała (dreszcze, pocenie się, rozszerz anie/kurczenie się naczyń krwi o nośnych) znaj dują się w PRZEDNIEJ OKOLICY PODWZGÓRZA I POLU PRZED WZROKOWYM = POA/AH FUNCKJA: monitoruje temperaturę ciała poprzez:

►Monitorowanie własnej ciepłoty

►Odbieranie sygnałów od termoreceptorów w skórze i rdzeniu kręgowym Gorączka - forma obrony organizmu przed chorobą, mobilizuje leukocyty do zwalczania intruz ów, leukocyty wytwarzanie interleukinywytwarzanie prostaglandyny Ei prostaglandyny E₂ które przenikają przez barierę krew - mózgi stymuluje receptory POA/AH podniesienie temperatury + nasilenie senności (prostaglandyny) u ludzi: gorączka staje się niekorzystna powyżej 39 stopni, 41-43 może być śmiertelna 1Q.2 PRAGNIENIE

Konieczne jest utrzymanie wody na odpowiednim poziomie (ok.70%) gdyż decyduje to o szybkości wszystkich reakcji chemicznych w organizmie Regulacja wody:

►Deficyt wody Bardiej zagęszczony mocz, mniejsza potliwość itd.

►Wazopresyna - wydzielana przez tylny płat przysadki, hormon pobudzający skurcz naczyń krwionośnych zwiększenie ciśnienia krwi, co kompensuje jej zmniejszoną objętość, hormon antydiuretyczny (ADH)- umożliwia nerkom wchłani anie zwrotne wody wydi elani e zagęszczonego m oczu

Ciśnienie osmotyczne:

►rdnica stężeń wewnątrz i na zewnątrz komórki, pod jego wpływem woda przenika przez błonę półprzepuszczalną (przepuszcza wodę bez substancji w niej zawartych) z obszaru o mniejszym stężeniu do obszaru o większym na zewnątrz zostają substancje rozpuszczone np. jonu sodu wzrost ciśnienia osmotycznego odciąganie wody z komórek pragnienie osmotyczne (np. zjedenie czegoś słonego)

►OVLT - obszar mdgu, leży w III komorze (tu najsłabsza bariera krew-mdg), odpowiedzialny za wykrywanie ciśnienia osmotycznego + informacje np. z żołądka sygnał do: części podwzgórza np. jadro nad wzrokowe, jadro przykomorowe (kontrolują tempo wydielania waz oprę svnv) i do bocznej okolicy przed wzrokowej podwzgórza (kontroluje picie) — czas picia jest kontrolowany poprzez monitorowanie