Przekład jako transfer kulturowy
Wykład 11,1Q,2Q11B,
❖ Translator traditor [tliun. tlmnacz oszust]
> Języki do siebie nie przystają, więc zawsze następuje jakaś zmiana w tłumaczeniu
> Każdy tekst ma inny wydźwięk w języku pierwotnym
> Przykład: Big Brother.
■ Fraza zaczerpnięta z powieści Orwella 1984
■ W tej książce oznacza władzę kontrolę, ale również opiekę.
■ W polskim dyskursie politycznym Wielki Brat oznacza Rosję
■ Wydźwięk w polskich standardach odnosi się tylko do władzy i kontroli
❖ Hipoteza Sapiru-Whorfa
> Badanie języków Indian Ameryki Północnej, gdzie ich konceptualizacja świata okazała się zupełnie odmienna od europejskiej
> Hipoteza słaba- język człowieka warunkuje postrzegania świata
> Hipoteza mocna- język detenninuje postrzeganie świata
> Jeśli detenninuje to oznaczałoby to, że niemożliwa jest komunikacja międzykulhuowa
> Obecnie uważa się za dominującą liipotezę słaba
> Przykłady:
■ Określenia barw: kilka słów na określenie białego u Eskimosów
■ The Bird is In the tree- dosłowne tłumaczenie ptak jest w drzewie, a nie tak jak się mówi w Polsce na drzewie
❖ Oralność/ piśmiennictwo
> Klasyczna pracą na ten temat jest Orality and literacy Waltera Oonga
> Z perspektywy kulturowej pismo jest świeżym wynalazkiem, pojawiło się w IV tysiącleciu p.n.e. w cywilizacji Sumerów
> O przekładzie można mówić dopiero wtedy, kiedy pojawia się tekst
> Istnienie pisma w danej kulturze automatycznie ją zmienia
> Za sprawą pisma ludzie starzy stają się balastem, w kulturach pierwotnych ludzie starzy stanowią źródło wiedzy otaczającym świecie, są najważniejszymi członkami plemienia
> W piśmie informacja jest bezosobowa
> Pismo zmusza nas do porządkowania informacji
> Rodzaje statusu tekstu:
2