20842

-    bardziej abstrakcyjnym obszarem przejawiania się stosunków władzy „jednostka-jednostka" są relacje między pozycjami społecznymi

-    relacje władzy są w tym przypadku zakodowane w strukturze organizacyjnej, w ustroju grupy czy instytucji (zakresy uprawnień)

-    są zakodowane, ponieważ są wyrażone w języku reguł i przepisów obowiązujących jednostki zajmujące rozmaite społeczności

-    w takim uregulowanym świecie jednostka uzyskuje prerogatywy władcze. Nie wynikają one z jej cech osobistych, ale są przypisane do pozycji społecznej jaką zajmuje.

przykłady: władza dyrektora przedsiębiorstwa, rektora uniwersytetu, dowódcy okręgu wojskowego, komendanta policji itp. We wszystkich tych przypadkach władza trwa tak długo, jak długo jednostki zajmują wymienione pozycje.

Władza w organizacjach jest dwojako ograniczona:

a)    podmiotowo (do niektórych ludzi, do podwładnych)

b)    przedmiotowo (do niektórych spraw, zawodowych, służbowych)

• Legitymizacja władzy

Zarówno autorytet osobisty, jak i obecność reguł społecznych sprawowania władzy w instytucjach podpowiadają, że

-    władza aby była „skuteczna", musi być w jakiś sposób legitymizowana, tzn. uzasadniona

-    nigdy nie jest tak, by władza 9obojętnie jakiego rodzaju) mogła odbywać się bez pewnego minimum uznania ze strony podporządkowanych, bez minimum ich przyzwolenia na sprawowanie władzy

-    wszyscy władcy znani z historii tworzyli więc jakieś mitologie o swojej naturalnej wyższości, która zwykle była akceptowana przez podległych tej władzy w warunkach normalnych lub stabilnych, lecz ta sama władza stawała się przedmiotem nienawiści wtedy, gdy jakiś głęboki kryzys stawiał pod znakiem zapytania skuteczność przyjętego systemu społecznego

Weber stwierdził istnienie tylko trzech zasad uzasadnienia władzy:

a)    zasady legalnej

Władza legalna ma miejsce wtedy, gdy:

wszystkich członków zbiorowości obowiązuje ten sam system prawa

-    osoby sprawujące władzę rozkazodawczą to przełożeni, których mianuje się zgodnie z prawnie ustanowioną procedurą i którzy sami dążą do utrzymania określonego prawem porządku

podwładni są wobec prawa równi swoim przełożonym i respektują prawo, a nie wolę osób wcielających je w życie

-    władza legalna realizowana jest za pomocą aparatu administracyjnego

-    administracja ma charakter ciągły, jej członkowie (urzędnicy) są podporządkowani prawom, które określają ich władzę

b)    zasady tradycyjnej

Władza tradycyjna ma następujące cechy:

-    opiera się na wierze w odwieczność porządku władzy

-    osoby sprawujące władzę to zwykle „panowie" (nie przełożeni), którzy mają władzę dzięki odziedziczonemu statusowi społecznemu

-    ich rozkazy są uzasadnione w tym sensie, że pozostają w zgodzie ze zwyczajami i historycznymi