MOTYWOWANIE
Motywowanie - proces świadomego i celowego oddziaływania na motywy postępowania pracowników
poprzez stworzenie im warunków i możliwości dla realizacji ich systemu wartości i oczekiwań dla
osiągnięcia celu motywującego.
Katalog potrzeb : bezpieczeństwo, przyjaźń i kontakty towarzyskie, uznanie,
samopoważanie,
samorealizacja.
Sposoby motywowania :
- środki przymusu - zakładają podporządkowanie się podwładnego woli przełożonego, opierają się na strachu i możliwości stosowania kar; nie dają pracownikowi możliwości wyboru (rozkazy, nakazy, polecenia służbowe)
- środki zachęty - mają charakter długotrwałego działania, mają wzbudzać aktywność i kreatywność pracowników (nagrody, przywileje, świadczenia); pozostawiają pracownikowi pewien zakres swobody; nagroda musi mieć wartość dla pracownika i być wręczona po wykonaniu zadania; pochwała powinna być udzielona na forum w przeciwieństwie do nagany, która powinna być udzielona na osobności,
- środki perswazji - uzupełniają środki przymusu i zachęty; oddziałują na sferę umysłową i jest pozbawiona formy nakazu; przybiera formy apelu, sugestii, informowania, propagandy.
Na efekty pracy mają wpływ : środowisko, możliwości, poziom motywacji.
I. Model Taylora - tradycyjny (z czasów, gdy powstawał przemysł):
1. Praca jest dla ludzi nieprzyjemna
2. Dla ludzi nie jest ważne co robią, ale za ile to robią
3. Pracowników, od których można wymagać kreatywności, jest niewielu
Wg Taylora pracowników należy:
- ściśle kontrolować,
- nauczyć prostej czynności,
- wyposażyć w szczegółowe instrukcje dotyczące sposobu wykonania danej pracy.
II. Model Mayo - podejście stosunków współdziałania (gdy przemysł był już rozwinięty):
1. Ludzie chcą czuć się ważni i użyteczni,
2. Ludzie pragną być częścią grupy i być w niej doceniani,
3. Te potrzeby są ważniejsze jak pieniądze.
Przełożony powinien zapewnić pracowników o ich użyteczności przez :
- informowanie ich o celach firmy,
- umożliwienie im wyrażania opinii,
- pozwolić pracownikowi na pewien zakres samokontroli.
III. Model zasobów ludzkich - model współczesny :
1. Praca niekoniecznie musi być nieprzyjemna - ludzie chcą mieć udział w wyznaczaniu i osiąganiu ważnych dla firmy celów,
2. Większość ludzi stać na wiele więcej niż wymaga od nich praca (kierownik powinien maksymalnie to wykorzystać naprowadzając ludzi na odpowiednie cele).