każdy naród z tej wielkiej produkcji i struktury asortymentowej wybiera jakąś część a z innej rezygnuje zostawiając ją dla innych narodów w ramach międzynarodowego podziału pracy
koncentrując się na wybranych dziedzinach a rezygnują z innych każdy naród specjalizuje się w tych dziedzinach które wybrał i z pojęciem tej koncentracji czyli wyboru pewnego fragmentu łączy się pojęcie specjalizacji produkcji w skali międzynarodowej
każdy naród rezygnuje z wytwarzania wielu wyrobów i usług na rzecz innych nie dlatego że są mu nie potrzebne ale dla tego że jego zasoby są zbyt skromne aby o własnych siłach wytwarzać te wyroby
w jaki sposób kraj ma zaopatrzyć się w te wyroby które są mu potrzebne a z których produkcji zrezygnował- może je zdobyć na rynkach zagranicznych ale musi dysponować dewizami. Skąd weźmie środki na import - w ostatecznym rachunku jedynym środkiem jest eksport, ale żeby eksportować trzeba się wyspecjalizować w pewnej produkcji aby wygospodarować nadwyżki wyrobu, aby móc przeznaczyć je na eksport i zdobyć dewizy, aby uzupełnić ubogą strukturę asortymentową produktów. Handel Zagraniczny rozszerza strukturę wyrobów.
Międzynarodowy podział pracy jest podziałem zadań produkcyjnych między poszczególne kraje, w jego ramach dokonuje się międzynarodowa specjalizacja a wybór jest jednocześnie orientacją na specjalizację produkcji i jest jednocześnie procesem wydłużania serii wyrobów w wyspecjalizowanych dziedzinach ażeby wytwarzanej produkcji wystarczyło do nasycenia rynku wewnętrznego i aby powstały nadwyżki na eksport.
Z tym pojęciem łączy się tez wymiana międzynarodowa towarów.
Klasyfikacje międzynarodowego podziału pracy:
wewnątrz gałęziowy międzynarodowy podział pracy np. wymieniamy maszyny za maszyny, chemikalia za chemikalia itp.
między gałęziowy podział pracy np. wytwarzam chemikalia i wymieniam je nie tylko na inne chemikalia ale i na np. maszyny We współczesnych warunkach decydującą rolę odgrywa wewnątrz gałęziowy podział pracy bo podstawową pozycje we współczesnej wymianie zajmują kraje wysoko rozwinięte ( na nie przypada 2/3 udziału światowej wymiany towarowej ). Gałęziowa struktura tych krajów jest zbliżona i dlatego dominuje wymiana wewnątrz gałęziowa. Między gałęziowy podział pracy dotyczy z jednej strony krajów wysokorozwiniętych a z drugiej strony krajów słabo rozwiniętych gospodarczo. Struktury krajów wysoko rozwiniętych to struktury przemysłowo usługowe a krajów słabo rozwiniętych to struktury rolniczo surowcowe. Ta wymiana odgrywa podrzędna rolę.
W jednym i drugim podziale pracy nie muszą uczestniczyć wszystkie kraje ( ONZ podaje ponad 180 krajów ) i wszystkie gałęzie.
MPP można rozpatrywać w kategoriach:
1. statycznych - dana jest niezmienna struktura towarowa i geograficzna
2. dynamicznych - są nieustanne zmiany w strukturze produkcji i handlu Czynniki MPP :
1. wewnętrzne - warunki naturalne, poziom i struktura gospodarcza, postęp techniczny, czynniki systemowe i pozaekonomiczne.
2. zewnętrzne - powiązane ze światem zewnętrznym ( istotniejsze dla krajów zacofanych ).
Czynniki które wpływają na międzynarodowy podział pracy:
nierównomierne rozmieszczenie zasobów naturalnych w świecie ( zazwyczaj kraje wysoko rozwinięte mają mniej zasobów naturalnych )
zróżnicowane wyposażenie krajów w pracę i kapitał ( kraje wysoko rozwinięte to 20 % ludności świata i gaśnie krzywa przyrostu naturalnego a w krajach słabo rozwiniętych jest eksplozja przyrostu naturalnego. Główne zasoby kapitału ( nie tylko pieniądze ) znajdują się w krajach bogatych ). Tam gdzie nie ma kapitału produkcja jest o charakterze pracochłonnym a tam gdzie jest kapitał produkcja jest praco oszczędna ale kapitałochłonna
czynnik naukowo techniczny - postęp techniczny jest tworzony w krajach wysokorozwiniętych, mamy produkcje nauko chłonną i nauko oszczędną (wyroby o wysokiej i ultra wysokiej technice )