24300

MICHAŁ ANIOŁ BUONARROTI JAKO MALARZ

Michał Anioł Buonarroti (1475-1564)

Malarz, rzeźbiarz, architekt, poeta, uczeń Dominika Ghirlandaja (malarstwo), Bertolda di Giovanni (rzeźba), działał w Bolonii, Florencji i Rzymie pod mecenatem papieskim, wykonywał sekcje zwłok, zgłębiał anatomię, pracował bez pomocy uczniów (nie licząc pracy przy sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej, gdzie miał trzynastu pomocników), cechy charakterystyczne: boskość i napięcie, w swych pracach umiał wyrazić przez nie stany duszy, uczucia i emocje, jego prace charakteryzują się trójwymiarowością, bogactwem ruchów i gestów oraz dramatyzmem, cechuje je walka, ruch, niepokój i cierpienie, harmonijnie wiązał architekturę z rzeźbą, przez ożywienie ruchem form architektonicznych stał się prekursorem sztuki barokowej.

-    tondo Madonna z Dzieciątkiem w Akademii w Londynie

-    tondo Madonna z Dzieciątkiem w MN we Florencji

-    tondo Św. Rodzina w Uffizi

-    Madonna z Burgii

-    Madonna z Manchester w Londynie

-    tondo święta Rodzina z Uffizi 1505/6 fund AgelaDoniego - istotnym zagadnieniem poruszonym w obrazie są trzy epoki życia ludzkiego: dzieciństwo, wiek dojrzały i starość

-    Złożenie do grobu, National Gallery w Londynie

-    Bitwa pod Casciną do Wielkiej Sali florenckiej w PalazzoVecchionaprzeciw bitwy zaczętej przez Leonarda da Vinci 1504-1506 - tworzenie kartonu, na ścianie malowidło niezrealizowane; zaskoczenie kąpiących się florenckich żołnierzy przez nieprzyjaciół w bitwie pod Casdna,

-    freski plafonowe w Kaplicy Sykstyńskiej 1508-12 - w dziewięciu polach historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego potopu; w 9 polach epizody z księgi Genesis od stworzenia świata po historię Noego, po bokach w trójkątach między lunetami sklepienia 12 proroków i sybilli, w lunetach grupy przodków Chrystusa, w narożnikach sklepienia 4 epizody z historii żydowskiej: śmierć Goliata i Holofernesa, ukarania Hamana, Wąż miedziany; ideowe nawiązanie do historii zbawienia

-    Sąd Ostateczny w kaplicy Sykstyńskiej 1535-1541 fund Pawła III - apoteoza nagiego ciała w ruchu

-    projekt przebudowy Kapitolu na zlecenie Pawła III - wykończony dopiero po połowie XVII w: w środku Pałac Senatorów, po prawej Pałac Konserwatorów, po lewej Muzeum Kapitolińskie, na środku placu posąg konny Marka Aureliusza z czasów starożytnych - zasada subordynacji, wszystko podporządkowane budynkowi środkowemu; sam Michał Anioł wykonał fasadę Pałacu Senatorów

-    popularne tematy w twórczości Michała Anioła pod koniec jego życia: Pieta, Złożenie do grobu, Opłakiwanie Chrystusa

-    Leda z łabędziem 1529 dla księcia Ferrary - znany z kopii

-    bywa nazywany ojcem baroku, gdyż od początku jego dzieła przenika niepokój, dysharmonia, sprzeczności