ważny był udział artystów niderlandzkich, którzy oprócz produkcji dzieł własnych specjalizowali się w rytownictwie (AegidiusSadeler, Hendrik Glotzius) i dzięki powielaniu graficznych wersji dzieł malarskich bardzo spopularyzowali dorobek praskiej sztuki.
Hans von Aachen (1552*1615)
malarz niemiecki, manierysta, studiował we Florencji i Rzymie, tworzył pod wpływem Correggia, Michała Anioła i Tintoretta. Pośród jego mecenasów byli między innymi Fuggerowie. Następnie malował na dworze w Monachium (1590*1596, stworzył tam wiele praca dla diuka Williama V z Bawarii) i w Pradze (od 1592 był nadwornym malarzem cesarza Rudolfa II). Malował portrety, sceny historyczne, realistyczne, mitologiczne, religijne i alegoryczne, stosował efekty ruchu i światłocienia. Duży wpływ na jego twórczość mieli też BartholomeusSpranger i Hendrik Goltzius, którzy dominowali w sztuce niemieckiej tamtego okresu.
- Niesienie krzyża 1587
- Sąd Parysa 1598
-Zwycięstwo prawdy pod ochronę sprawiedliwościl598 Hendrik Goltzius (1558-1617)
holenderski rytownik, malarz, miedziorytnik, przedstawiciel niderlandzkiego manieryzmu i
współzałożyciel tzw. akademii haarlemskiej. Jego pierwszym nauczycielem był ojciec, a od 1575 rytownik DirckVolckertszoonCoornhert. założł samodzielną pracownię grawerską w Haarlemie., przygotowywał reprodukcje dzieł wielkich mistrzów, np. Durera i Rafaela, wykonywał też ilustracje, m.in. na zamówienie wydawcy Philipa Galie cykl poświęcony Lukrecji. Na jego twórczość duży wpływ wywarł malarz-manierysta BartholomeusSpranger. Goltzius wspólnie z Cornelisem van Haarlemem i Carelem van Manderem założyli manierystyczną akademię haarlemską, nazywaną Szkołą w Haarlem, pierwszą holenderską akademię sztuk. Przełomem w życiu artysty był wyjazd do Włoch w 1590, poznał wówczas prace Michała Anioła i innych mistrzów włoskiego renesansu, by po powrocie do ojczyzny porzucić manieryzm na rzecz bardziej klasycznego podejścia do sztuki. Ok. 1600 roku, mając już ukończone 42 lata, Goltzius zrezygnował z rytownictwa na rzecz malarstwa, prawdopodobnie z powodu problemów ze wzrokiem. Tworzył głównie portrety i sceny mitologiczne.
Rudolf przeniósł swój dwór z Wiednia do leżącej na obrzeżach artystycznej Europy Pragi nie ze
względu na jej silną pozycję, ale dlatego, że była ona położona dalej od tureckiego zagrożenia. Dwór był całkowicie zdominowany przez osobę cesarza i Praga nie mająca (w odróżnieniu np. od miast niderlandzkich) mecenatu mieszczańskiego, nie mogło stać się samodzielnym ośrodkiem sztuki i wypracować własny styl. W tym sensie manieryzm „rudołfiański" stanowi mozaikę różnych trendów rodzących się w innych ośrodkach europejskich i swego rodzaju gabinet osobliwości