24455

Jodometryczne oznaczanie miedzi

Mianowany roztwór tiosiarczanu sodowego jest titrantein stosowanym w jodometrii obok mianowanego roztwoni jodu. Utlenianie jonu tiosiarczanowego (ditionianowego) do tetrationianowego przebiega zgodnie z reakcją:

2 S2O3²- -> S₄()₆²' + 2 e"

(w reakcji utleniania oddawane są 2 elektrony)

Pod działaniem silnych utleniaczy jon tiosiarczanowy utlenia się do innych kwasów wielotionowych, a nawet do jonu siarczanowego(VI) SO4²'. Z tego względu zastosowanie tiosiar czanu ogranicza się w analizie do reakcji z jodem, która stanowi podstawę metod jodometrycznych

2 S₂0,²’ + I₂-> SjOft²" + 21

Reakcja tiosiarczanu z jodem pizebiega szybko, co ma znaczenie ze względu na środowisko reakcji. Miareczkowanie tiosiarczanem prowadzi się w środowisku kwaśnym, ponieważ w alkalicznym S₂0,^: utlenia się częściowo do siar czanu. Jednak w środowisku bardzo kwaśnym jon S_:0,^: jest nietrwały i rozkłada się z wydzieleniem siarki. Rozkład tiosiarczanu pod działaniem kwasów odbywa się tak wolno, że można miareczkować jod tiosiarczanem w środowisku kwaśnym.

Miedz oznacza się jodornetrycznie metodą pośrednią. Do lekko kwaśrrego roztworu o pH 4-5 dodaje się nadmiar KI. Miedź redukuje się do miedzi (I), utleniając jony jodkowe do jodu, który miareczkuje się mianowanym roztworem Na₂S_;0,

2 Cu²⁺ + 4 r -> 2 Cul + 1₂

Potencjał nonnalny układu I₂/2I'jest wyższy niż potencjał układu Cu²7Cu\ ale wskutek wytrącenia się trudno rozpuszczalnego osadu Cul, potencjał układu Cu^/Cu* ulega znacznemu podwyższeniu do ok.0,76 V i dlatego zachodzi r eakcja ilościowego utleniania jodków. Reakcja ta jest odwracalna i dlatego potrzebny jest duży nadmiar jodku potasu (ok. 40-60-krotny). Miareczkowanie należy prowadzić dość szybko, aby zapobiec utlenieniu jodków tlenem powietrza (ionv Cu^2< katalizują te reakcje). W roztworze nie powinno być

chlorków tworzących kompleksy z jonami miedzi!

Wykonanie oznaczenia.

Do około 25 ml roztworu zawierającego ok. 150 mg Cu(II) w postaci siarczanu dodaje się 50 ml wody 1 5 ml roztwoni H2SO4 o stężeniu 1 M, a następnie dodaje się około 2 g KI.

Roztwór natychmiast miareczkuje się mianowanym roztworem Na₂S₂C>3 do uzyskania cielistego zabarwienia. Następnie dodaje się roztworu skrobi i miareczkuje aż do zaniku niebieskiego zabarwienia roztwoni.