Mianowany roztwór tiosiarczanu sodowego jest titrantem stosowanym w jodometrii obok mianowanego roztworu jodu. Utlenianie jonu tiosiarczanowego (ditionianowego) do tetrationianowego przebiega zgodnie z reakcją:
2 -» S406^ + 2 e“
(w reakcji utleniania oddawane są 2 elektrony)
Pod działaniem silnych utleniaczy jon tiosiarczanowy utlenia się do innych kwasów wielotonowych, a nawet do jonu siarczanowego(VI) SO42'. Z tego względu zastosowanie tiosiarczanu ogranicza się w analizie do reakcji z jodem, która stanowi podstawę metod jodometiycznych
Reakcja tiosiarczanu z jodem przebiega szybko, co ma znaczenie ze względu na środowisko reakcji. Miareczkowanie tiosiarczanem prowadzi się w środowisku kwaśnym, ponieważ w alkalicznym S203J utlenia się częściowo do siarczanu. Jednak w środowisku bardzo kwaśnym jon S.O/ jest nietrwały i rozkłada się z wydzieleniem siarki. Rozkład tiosiarczanu pod działaniem kwasów odbywa się tak wolno, że można miareczkować jod tiosiarczanem w środowisku kwaśnym.
Miedz oznacza się jodometrycznie metodą pośrednią. Do lekko kwaśnego roztworu o pH 4-5 dodaje się nadmiar KI. Miedź redukuje się do miedzi (I), utleniając jony jodkowe do jodu, który miareczkuje się mianowanym roztworem N a;,Ss03
24* 4”
Potencjał normalny układu Ia/2Fjest wyższy niż potencjał układu Cu /Cu , ale wskutek wytrącenia się trudno rozpuszczalnego osadu Cul, potencjał układu Cu /Cu ulega znacznemu podwyższeniu do ok.0,76 V i dlatego zachodzi reakcja ilościowego utleniania jodków. Reakcja ta jest odwracalna i dlatego potrzebny jest duży nadmiar jodku potasu (ok. 40-60-krotny). Miareczkowanie należy prowadzić dość szybko, aby zapobiec
^.1.
utlenieniu jodków tlenem powietrza fiony Cu katalizują te reakcję). W roztworze nie powinno być chlorków tworzących kompleksy z jonami miedzi!
Wykonanie oznaczenia.
Do około 25 ml roztworu zawierającego ok. 150 mg Cu(II) w postaci siarczanu dodaje się 50 ml wody i 5 ml roztworu H2SO4 o stężeniu 1 M, a następnie dodaje się około 2 g KI.
Roztwór natychmiast miareczkuje się mianowanym roztworem NajSaCh do uzyskania cielistego zabarwienia. Następnie dodaje się roztworu skrobi i miareczkuje aż do zaniku niebieskiego zabarwienia roztworu.