24599

Wykład 12

-    opieka nad potomstwem obupartnerska lub tylko przez samice, częsta pomoc krewnych (zwykle starszego rodzeństwa)

-    u przepiómików, wielu siewkowców i jednego gatunku kukułkowatych(kukal mały) samiec opiekuje się potomstwem

-    rozwój postembrioaaluy:

1.    pierwotnie zagniazdowniki tzn. dobrze opierzone, sprawne, opuszczają gniazdo zaraz po wylęgu np.czajka

2.    potem tendencja do większej zależności od rodziców czyli gniazdownictwa Grzebiące (Galliformes)

-    zagniazdowniki; pisklęta zwykle same znajdują pokarm

-    dziób masywny, zakrzywiony, o ostrych krawędziach (tomia) do zrywania części roślin

-    u pisklaków szybki rozwój II-rzędowych lotek

-    rozwój skrzydła zagniazdowników przyśpiesza się po wykluciu-zwłaszcza u grzebiących i kusa czy

•    Nogale (Megapodiidae) - nie wysiadują jaj, lecz zagrzebują je w podłożu lub usypanych kopcach; jajami w kopcach opiekują się samce (dodają ściółkę aby regulować temp.); nie ma opieki rodzicielskiej; skrajne zagniazdownictwo (jak u Enantiornithes); zdolne do lotu w ciągu doby

•    Czubacze ( Cracidae) - gniazdują na drzewach; żerują na drzewach i ziemi; lasy Ameryki Pd i Środkowej

•    Perlice (Nimididae) - pierwotnie w Afryce

•    Kuraki (Phasianidae) - np. perlica mieszania

Blaszkodziobe (Anseriformes)

-    dziób z rzędami rogowych blaszek wzdłuż krawędzi żuchwy i szczęki

-    palce stopy połączone błoną pławną

•    Skrzydłoszpony - bagna Ameryki Pd.; dodatkowe ostrogi na kościach stopy; dobrze szybują; roślinożerne; brak wyrostków kolczykowatych na żebrach

•    Presbioniisowate (Presbyomithidae) - brodzące filtratory; Paleocen i eocen Ameryki Pil i Pd.; głowa typowo kacza; wymarłe

•    Bezpłatwiec - osobliwość; niby gęś niby kaczka; błona pławna tylko u nasady palców

•    Kaczkowate (Anatidae) - filtratory; roślinożerne lub rybożerne

•    Gastomisowe - wymarłe; osiągnęły wysokość 2.1 m i masę 175kg; ciężkochodne-stopy 4-palczaste; nielotne; kość widełkowa w postaci szczątkowych obojczyków lub całkiem zanikła; łopatka zrośnięta z szeroką, płytowata kością kruczą; brak wyrostka przedkruczego; skrzydła silnie zredukowane; prawdopodobnie roślinożerne

Źurawiowate i Przepiómiki - 1) przepiómiki to skrajne zagniazdowniki, stopa 3-paIczasta, wszystkożeme, latają w kilka dni po wykluciu, opieka przez samca 2) żurawiowe to zagniazdowniki ale pisklęta karmione przez rodziców; reliktowe: słonecznica, kagu, dwuczuby, gruchacze; wymarłe: fororaki(oligocen-plejstocen); nowoczesne: chruściele, żurawie, dropie

- dwuczuby - słabolatające; krótkie skrzydła; chwytają drobne zwierzęta; 2 palec stopy z dużym pazurem, hyperekstendowalny

-    fororaki - nielotne; paleocen-pliocen Ameryki Pd; w płiocenie dostały się na Florydę; eocen w Europie

-    żurawie - tchawica wielokrotnie zakręcona w kanałach mostka-rezonatory dźwięku

2