Centra cywilizacji Ameryki
Pierwsi mieszkańcy dotarli na ten kontynent w czasie zlodowacenia północno polskiego kiedy poziom wody obniżył się o 50 m i grupy ludzi przeszły przez cieśninę Beringa około 50-60 tys. lat tanu (wg najnowszy cli badań 20-25 tys. lat temu). 7 tys. lat temu koniec napływu ludności z Azji.
Pierwsze osad)- stałe około 25 tys. lat tanu na obszarze Nowego Meksyku. Około 7-4 tys. lat tanu rozwój rolnictwa a 4 tys. lat tanu był już wysoki stopień. 4-4.5 tys. lat tanu pierwsza ceramika. Grupy ludzi poruszały się od póbiocy w kierunku południowym
4-4.5 tys. lat temu obszar Ameryki mo2na było podzielić na obszary. Obszar:
Północny - na północ od Meksyku. Ludność łowiecka
Południowy - Ameryka Środkowa. Ludność rolnicza, tam pierwsze państwa - miasta.
W tym czasie Ameryka Południowa nic była zamieszkana przez ludzi. Ameryka Środkowa szybko się rozwinęła ponieważ: -były tam dobre warunki klimatyczne -pojawiły się elity (np. wojownicy)
Epoka:
a) prcdklasyczna (2 tys. - 200.100 lal p.n.e.)
b) klasyc/na (100 lat - 800.900 n.e.)
c) proklasyc/na (XIII w. - XVI w. - najazd Hiszpanów)
Ad a) Najbardziej rozwinęła się w Dolinie Meksyku gdzie było dużo dobrej ziemi (było tam jezioro) Po aztccku była to ANAHUAC. Olmckowic byli najlepiej rozwiniętą grupa etniczna (tworzyli podobizny głów z kamienia o dużych rozmiarach). Na podstawie rysów twarzy wydzielono dwie grupy afrykańskie (znaczna przewaga) i europejski (mała liczba). Na tej podstawie przypuszcza się. że przybyli oni z Afryki Składali oni ofiary z ludzi (dla boga Słońca. Deszczu i Jagnana). Wyciągano na żywca serce i składano na ołtarzu.
Ad.b)W okresie klasycznym najbardziej była cywilizacja Zapoteków, którzy stworzyli min piramid)- (podobne do egipskich). W tym czasie zaczęto składać tyle ofiar, że zaczęło brakować ochotników. Zaczęli oni walczyć aby zdobyć ludzi-ofiary. Kultura Zapoteków i Majów nagle upadł)', nie wiadomo dlaczego.
Ad.c)W epoce proklastyczncj istniały 3 caitra. toczące niaistannic wojny miedz)- sobą. Wykończyli się nawzajan. a gdy dotarli Hiszpanie nie było z kim walczyć. Na tle religijnym
Aztekowie to błędna nazwa - na/wa prawdziwa plemienia to Mchicas ( od tego Meksyk) a Aztekowie to byli duchowni. Na obszarze USA cywilizacja dotarła późno, wynikało to z warunków klimatycznych
KAHOKIA- to największa piramida ziaima na święcie (USA).
Indianie Yebla to Indianie mieszkający w jaskiniach w górach Skalistych.