Toksyczna (trująca) - DT dosis toxica wywołuje zaburzenia patofizjologiczne i objawy zatrucia
Śmiertelna DL dosis letaUs - powoduje trwałe uszkodzenie ośrodków ważnych dla życia i związaną z tym śmierć
2.2 Okres i częstotliwość
2.3 Pora dnia, roku
2.4 Droga uprowadzenia substancji do organizmu
2.5 Obecność innych substancji
Działanie 2 substancji w organizmie może być:
• niezależne
• addycyjne
• może ulegać modyfikacjom - interakcje
Interakcja ma miejsce wtedy, gdy ekspozycja na dwie substancje daje wyniki jakościowo lub ilościowo różne od przewidywanych (gdyby założyć sumowanie efektów wywołanych przez każdą substancję osobno):
• synergizm wielkość efektu biologicznego jest większa niż wartość sumaryczna ich indywidualnych działań tych substancji np. malation i ENP, dym tytoniowy i alkohol, Fe i Cu
• antagonizm - wielkość efektu biologicznego jest mniejsza niż wartość sumaryczna ich indywidualnych działa np. barbiturany i noradrenalina, węgiel aktywowany jako odtrutka, awidyna i biotyna
3. Cechy organizmu (czynniki biologiczne)
3.1 Gatunek - różnice między gatunkami dotyczą:
• tempa wchłaniania i przechodzenia przez błony
• tempa metabolizmu
• dróg metabolizmu
Daufci śmiertelne mg/kq | ||
substancja |
człowiek |
szczur |
Strychnina |
0.4 |
16 |
Cyjanek potasu |
5 |
13 |
Benzen |
500 |
5700 |
DDT |
500 |
400 |
Porównanie LDuj aflatoksyny BI dla różnych gatunków zwierząt | |
Gatunek/wiek |
LDso mg/kq m.c. |
Kaczka 1-dniowa |
0.37 |
Szczur 1-dniowy |
1.0 |
Szczur dorosły |
20.0 |
Świnka morska, pies - dorosłe |
1.0 |
3.2 Wiek
Przyczyny większej wrażliwości:
• noworodek, niemotę:
o bariera krew - mózg niedostatecznie rozwinięta o inne pH przewodu pokarmowego o inny skład mikroflory przewodu pokarmowego o brak wielu enzymów
• osoba starsza:
o zmiany starcze w narządach (nerki, wątroba) o zmniejszenie aktywiości enzymów o zmiany w krążeniu krwi