26163

Wyjaśniając wątki myślowe tworzące to określenie, trzeba zaznaczyć, że wzajemne oddziaływanie stron dochodzi do skutku z powodu wymiany wartości, czyli tego, co cenimy, co chcielibyśmy posiąść. Cechy osobowe jednostek, które się stykają schodzą zazwyczaj na plan dalszy. Wyróżnia się kilka typów styczności. W zależności od częstotliwości i czasu utrzymywania się wyodrębnia się styczności trwałe i przelotne. Ze względu na rodzaj wartości, stanowiącej ich podstawę, wyodrębnia się styczności rzeczowe i osobowe. Z uwagi na rodzaj potrzeby inspirującej daną styczność rozróżnia się styczności publiczne i prywatne. Wreszcie, dla pełnego obrazu należy wskazać na styczności bezpośrednie bądź pośrednie, dokonujące się za pośrednictwem jakichś środków wzajemnego komunikowania się (np.w formie wymiany listów).

Styczność społeczna jest podstawą do pojawienia się wzajemnego oddziaływania stron ze sobą kontaktujących się.

Wzajemnym oddziaływaniem określa się: systematyczne, trwałe wykonywanie działań skierowanych na wywołanie odpowiedniej reakcji ze strony partnera, który z kolei swoim zachowaniem wywołuje reakcję działającego.

Wzajemne oddziaływanie jest szczególną postacią działania społecznego.

Działaniem społecznym nazwiemy intencjonalne, sensowne zespoły czynności, podjęte dla osiągnięcia określonego celu przy użyciu skutecznych- w przekonaniu działającego- środków.

W działaniu społecznym, a także we wzajemnym oddziaływaniu, można wyróżnić następujące elementy strukturalne: podmiot (tj.osobę bądź zbiorowość działającą), przedmiot (tj. osobę bądź zbiorowość, na którą działanie jest skierowane), środki działania, metody działania, będące określonym sposobem stosowania środków i rezultat działania.

W związku z tym, że działanie społeczne zawsze zmierza do zmodyfikowania postawy osoby, która jest przedmiotem owego działania, najważniejszymi elementami są środki i metody. Spośród ogółu znanych i stosowanych metod można wydzielić postępowanie nastawione na perswazję i przymus.

Metody perswazyjne charakteryzują się oddziaływaniem w kierunku modyfikacji postaw przez bodźce zachęcające do pożądanego zachowania bez zagrożenia wartości cenionych przez przedmiot działania.

Metody negatywnego wymuszania, jak sama nazwa mówi, odznaczają się wywieraniem presji, pod wpływem której przedmiot zaczyna zachowywać się zgodnie z oczekiwaniem podmiotu Dokonuje się to pod presją zagrożenia.

Zarówno działanie społeczne jak i wzajemne oddziaływanie, stanowi element niezbędny do pojawienia się kolejnego komponentu więzi tj. stosunku społecznego.

Przez stosunek społeczny należy rozumieć w tym ujęciu „...system unormowanych, wzajemnych oddziaływań między dwoma partnerami na gruncie określonej platformy”. Wyróżnia się dwa typy stosunków społecznych, tj. powstających na gruncie zależności obiektywnej i subiektywnej. Stosunki pierwszego typu wynikają z układu niezależnych od stron. Są one obwarowane rozlicznego rodzaju przepisami, regułami postępowania, na które strony nie mają większego wpływu.

Stosunki zaś drugiego wpływu opierają się na układach zależnych. Wzajemne zobowiązania stron kształtują się pod przemożnym wpływem ich woli. Stosunki społeczne, niezależnie od ich typu, są tymi komponentami więzi społecznej które wystarczają do uformowania się grup