2633

ze społecznym elitaryzmem .W wyniku wielowiekowych procesów społecznych kultura estetyczna stała się zespołem wartości o bardzo małym zasięgu społecznym. Tak było do XIX wieku.

Kształcenie kultury estetycznej stało się możliwe dopiero wtedy, kiedy pojawiła się zainteresowana grupa ludzi nie związanych ze sztuką w sposób profesjonalny, ani w wyniku przywilejów klasowych - czyli publiczność. Powstała wtedy pilna potrzeba wprowadzenia tej publiczności w świat sztuki, uczenia jej rozumienia i oceny wytworów kultury. Pierwszy pomyślany na szeroką skalę społeczną program wychowania estetycznego , kształcenia kultury estetycznej był programem wprowadzania ludzi niewtajemniczonych , laików w świat sztuki. Miał on na celu wyrównanie różnic między środowiskiem znawców i masą. XIX -wieczna koncepcja wychowania estetycznego miała więc wyraźnie społeczny charakter i wiązała się z nową sytuacją sztuki. Andre Malraux pisał ,że „do XIX wieku wszystkie dzieła sztuki były tylko obrazami czegoś co istniało ,bądź nie istniało w rzeczywistości, a potem dopiero stały się dziełami sztuki ” Powstał więc autonomiczny świat sztuki, który wymagał wtajemniczenia .czyli wychowania estetycznego.

Coraz szerszy zasięg społeczny wychowania estetycznego wymagał równocześnie troski o indywidualizację kontaktów ludzi ze sztuką.

Celem takiego wychowania miała być osobista kultura estetyczna każdego pojedynczego człowieka , którą postrzegano jako element kultury powszechnej. Proponowano tutaj nie tylko określone formy organizacyjne , ale także i konkretne treści .Proponowano zestaw lektur, arcydzieł malarstwa .rzeźby, arcliitektury .muzyki i teatru .które miały obowiązywać każdego „kulturalnego człowieka”.

Taki postępowy społecznie i słuszny edukacyjnie charakter wychowania estetycznego nie wszędzie był zachowany. W wielu miejscach -zwłaszcza w krajach „trzeciego świata” wychowanie estetyczne przedstawia się podobnie jak XIX wieku - czyli ma bardzo wąski zasięg społeczny .jest elitarne .Często też bywa narzędziem przemocy, gdy upowszechniana kultura jest obcą kulturą , za którą idą interesy polityczno-gospodarcze bogatych państw .Współczesna koncepcja teorii wychowania jest wychowaniem dla sztuki, a sztuka to nie tylko muzyka Bacha .malarstwo renesansu czy piramidy egipskie ,ale także jak uważa Herbert Read - np.: bożki dzikich plemion z Nowej Gwinei.

Treść , charakter i ewolucja wychowania estetycznego

Na podstawie książki Ireny Wojnar

„TEORIA WYCHOWANIA ESTETYCZNEGO”