26474

naturalny, a wojnę traktowano jako najważniejszy sprawdzian wartości człowieka.

Reżimy autorytarne nie posiadały tak silnego tła ideologicznego i nie wyznaczały sobie za cel likwidację 'wrogów systemu'. Propagowały one potrzebę silnej władzy, absolutyzującej porządek oraz przeciwstawiały się idei równości między ludźmi.

System organizacji państwa w reżimach totalitarnych zmierzał do rozciągnięcia kontroli nad całością życia politycznego, społecznego i kulturowego, dlatego prześladował siły postępowe. Nowy świat zamierzano zbudować poprzez rewolucję narodową wymierzoną przeciw liberalizmowi i demokracji, które według faszystów i nazistów osłabiały państwo i naród, a także przeciw komunizmowi. Komuniści w sferze wartości i celów głosili realizację zasad wolności i sprawiedliwości, do czego ma prowadzić dyktatura proletariatu i zwalczanie „wrogów klasowych”. W państwach autorytarnych nigdy nie przebudowywano ustroju do końca. Dążono raczej do efektywnego budowania i konsolidowania narodu.

Zarówno dla narodowych socjalistów, jak i komunistów bliska przeszłość była wrogiem, teraźniejszość nie liczyła się, a wszystko było podporządkowane eschatologicznej przyszłości, celom ostatecznym.

Z kolei, reżim autorytarny, często oparty na konserwatywnym zapleczu (ziemiaństwo, hierarchia duchowna, dwory królewskie w monarchiach) głosił potrzebę obrony wartości narodowych nie zaś rewolucji, mającej na celu budowę nowego, lepszego świata.

Podstawowe różnice obu systemów możemy znaleźć w systemie sprawowania władzy Ustrój totalitarny zakazywał działalności partii politycznych, stosując system monopartyjny z jedną partią dominującą. Oznaczało to że wszystkie ważniejsze stanowiska państwowe pochodziły z nominacji partyjnych a członkowie partii byli ślepo posłuszni wodzowi. W III Rzeszy była to NSDAP (Narodowosocjalistyczna Partia Robotnicza Niemiec), w Związku Radzieckim- KPZR (Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego) a we Włoszech - Narodowa Partia Faszystowska. Totalitaryzm likwidował parlament i kategorycznie nie dopuszczał do

2