26507

ŻiAlto-piaiiM-iiLfllggsIg-fliifliflgMMiiL-

-    prawa zwyczajowe Anglów, Sasów i Jutów - niski szczebel rozwoju, bez wpływów rzymskich

-    ustawodawstwo królewskie - regulowały min. kwestie związane z sądownictwem, związane zjednoczeniem się państewek.

*    ustawa wydana ok. 600 r. przez króla Heptarchii - dotyczyła prawa karnego i rodzinnego.

*    kodyfikacja króla Wessexu - koniec IX w.; wydana dla całej Anglii, oparta na dotychczasowych prawach i Piśmie Świętym, najpełniejsza co do treści.

*    ustawa Kanuta Wielkiego zok. 1030 r.

-    Ustawy królów angielskich -» nie odbiegały co do treści od kontynentalnych leges barbarorum. ale były spisane w języku staroangielskim. Od X w. znaczny wpływ prawa frankońskiego. Dopiero za czasów anglonormandzkich rozwój prawa angielskiego poszedł w innym kierunku niż kontynentalny.

Powstanie systemu common law.

-    Choć prawo zwyczajowe w dalszym ciągu dominuje, to w praktyce sądów królewskich (w szczególności westministerskich) zaczyna wykształcać się jednolity system prawa, oparty na poprzednich wyrokach w podobnej sprawie (precedensach). Opieranie się na precedensach stopniowo doprowadziło do zaniku różnych praw zwyczajowych i do wykształcenia się w XIII w. prawa zwanego prawem powszechnym (powstało nie w drodze zwyczaju, ale dzięki świadomemu nawiązywaniu w orzecznictwie do precedensów) -» zerwanie z partykularyzmem.

-    termin common law miał kilka znaczeń:

*    jako określenie prawa zwyczajowego, w odróżnieniu od prawa stanowionego (statute law);

*    jako prawo dla całej ludności w odróżnieniu od przywilejów i aktów o charakterze indywidualnym

*    jako rodzime prawo powszechne w odróżnieniu od innych praw o charakterze „powszechnym", tj. prawa rzymskiego i kanonicznego.

-    Choć na uniwersytetach angielskich prawo rzymskie i kanoniczne było wykładane, miały one niewielki wpływ na common law. -* przyjmowano elementy metody prawniczej, zasady ogólne, ale odrzucano treść pozytywną -» miało na to wpływ 3 czynniki:

*    w czasach gdy prawo rzymskie wpływało na kulturę prawną innych państw, w Angli już był system prawa powszechnego:

*    kształcenie sędziów odbywało się nie na uniwersytetach, ale w korporacjach o charakterze szkół zawodowych, tzw. gospodach prawniczych (Inns);

*    nowym potrzebom gospodarczym sprostał system rozstrzygania według zasad słuszności;

- niechęć Anglików do zmiany praw i obawa przed wzrostem siły sadownictwa kościelnego. Dopiero w późniejszych czasach pływ prawa rzymskiego zaznaczył się w sferze prawno-ustrojowej (prawa argumentacja dla absolutystycznych dążeń władców angielskich).

ŁąuftyJam

-    system common law był bardzo sztywny (tak treść jak i forma) -* konieczność uelastycznienia i dostosowywania w XV w. -» Sąd Kanclerski

*    uprawnienia kancelerza do samodzielnego rozstrzygania petycji skierowanych na jego ręce do króla

*    brak związania common law