2768

wyrywanie włosów, wiązanie sznurkami, duszenie, nawet gryzienie. Fizycznymi skutkami tej przemocy może być kalectwo lub różne choroby somatyczne czy tez śmierć.

Drugim typem przemocy jest przemoc seksualna. Cechuje się użyciem siły do wymuszenia współżycia seksualnego. Jest najgorszą i najbardziej zapamiętywaną forma przemocy. Zmuszane są do niej dzieci jak i zarówno jego rodzice. W wykorzystywaniu dzieci przez dorosłych wyróżniamy 3 rodzaje zachowań w zakresie form seksualnego wykorzystania. Pierwsza grupę stanowią akty pozbawione fizycznego kontaktu, czyli ekshibicjonizm, podglądactwo, fetyszyzm, obsceniczne telefony,. Do drugiej grupy zaliczamy czyny skupione na fizycznym kontakcie osoby dorosłej z osobą wykorzystywaną, do którego zalicza się petting, praktyki masturbacyjne. Ostatnia klasą tego typu zachowań stanowią akty noszące znamiona gwałtu, czyli zmuszanie do stosunków seksualnych. Także w tym rodzaju przemocy wyróżniamy następstwa bezpośrednie jak i odległe w czasie następstwa somatyczne, behawioralne, emocjonalne, poznawcze i seksualne.

Przemoc symboliczna inaczej przemoc psychiczna jest najczęściej stosowaną przemocą w domu rodzinnym, ale niestety bardzo trudno zauważalną. Jest to rozmyślne niszczenie lub znaczące obniżanie możliwości prawidłowego rozwoju Przemoc symboliczna zawiera przymus i groźby, zastraszanie, emocjonalne wykorzystywanie, za które uważa się tutaj oskarżanie, upokarzanie, poniżanie, obwinianie, manipulowanie poczuciem winy, wyzwiska, wmawianie choroby psychicznej, odmawianie stosunków seksualnych, izolowanie poprzez kontrolowanie kontaktów z innymi, zabranianie korzystanie z telefonu, samochodu itp. Zakaz korzystania z samochodu, opuszczania domu, oskarżanie o spowodowanie przemocy, zaprzeczanie, manipulowanie przemocą. Wykorzystywanie dzieci do sprawowania kontroli np. wzbudzanie wśród dzieci poczucia winy za domniemane nie wywiązywanie się z roli rodzicielskiej. Porywanie ich, przetrzymywanie ich, groźby pozbawienia wolności, władzy rodzicielskiej, wrogie nastawianie dzieci wobec matki czy tez ojca, wykorzystanie pozycji silniejszego często wykorzystywana przez mężczyzn np. traktowanie drugiej osoby jako „służby”, podejmowanie ważnych decyzji bez udziału drugiej osoby, sztywne definiowanie ról, zachowanie jak „pan domu”, finansowe wykorzystywanie, zabieranie pieniędzy, kontrola ich wydawania, wydzielanie zbyt małych kwot na życie, utrzymanie. Przemoc psychiczna może również polegać na niszczeniu bardzo cennych dla drugiej osoby przedmiotów lub tez okazywaniu agresji w stosunku, co do zwierząt czy tez drugiego rodzica. Nawet zaniedbanie męża, żony czy dzieci w rodzinie może okazać się pewna formą przemocy. Takich działań w rodzinie najczęściej podejmują się osoby, które wyczuwają brak więzi z pozostałymi członkami, które w dzieciństwie były poddawane przemocy lub tez byli jej świadkiem, doświadczają osobistych problemów takich jak rozwód czy separacja, wpadnięcie w jakichś nałóg alkoholizm czy narkomania, problemy finansowe w rodzinie, brak pracy, brak równych praw dla kobiet i mężczyzn. Również dzieci gdzie rodzice stosują przemoc wobec siebie są bardziej narażone na używanie tej