próchnica - dosyć trwała mieszanina amorficznych substancji koloidalnych o brunatnym lub ciemno brunatnym zabarwieniu.
Żywe organizmy (rdafon) na ogół nie są zaliczane do substancji oiganicznej gleby, chociaż w warstwach ornych edafon (głównie mikroorganizmy i części naziemne roślin) stanowi 10-15% ogólnej masy martwej i żywej materii organicznej gleby.
MATERIA ORGANICZNA
węglowodan)' - kwasy fulwowc
lignina - kwasy huminowe
białka - huminy
tłuszcze
węglowodory
aminokwasy
kwasy organiczne
estry
alkohole garbniki
bituminy(np. woski konserwacja gleby
Nieswoiste substancje prócluiicze - należą tu związki o dobrze rozpoznanej budowie. Stanowią 10-15% substancji próclmiczych. Biorą udział w procesach zachodzących w glebie i odżywianiu roślin i dostarczaniu im substancji biologicznie czynnych.
Swoiste substancje prócluiicze - wysokocząsteczkowe związki o mało rozpoznanej budowie. Substancje te stanowią 85-90% substancji próchniczych. Bezpostaciowe substancje organiczne barwy żółtej, brunatnej i ciemno brązowej do czarnej, dające się wyckstraktować z gleby roztworami alkalicznymi. Przy ich udziale bierze się pod uwagę barwę i zachowanie w różnych rozpuszczalnikach
Główne źródła substancji organicznych wgłębię:
• obumarłe części roślinne, które opadły podczas wegetacji
• resztki pożniwne i korzenie roślin wyższych
• obumarłe ciała makio - i mezofauny. icli elementy, obumarłe mikroorganizmy
• nawozy organiczne
• organiczne środki ochrony roślin (niewielka ilość)
Wg. Kubieny - próchnica to te substancje organiczne, które okazały się trudne do rozkładu i dlatego uległy nagromadzeniu w glebie.