28025

osadniczych (Australia, Ameryka Północna) i surowce z kolonii, eksportowała zaś produkty przetworzone, kapitał oraz ludzi. Nowe kraje osadnicze stworzyły ze starymi zunifikowany, regulowany przez system cen rynek światowy.

•    I food regime. Rolnictwo stało się w pełni sektorem kapitalistycznym, powiązanym z przemysłem, wyraźnymi zewnętrznymi relacjami. Rolnicy musieli nabywać środki produkcji (maszyny, środki chemiczne) i sprzedawać surowce dla przemysłu. Przemysł nie odgrywał wielkiej roli w procesie przetwórstwa żywności. Na skalę przemysłową produkowano jedynie mąkę i konserwowano mięso, głównie na potrzeby armii. Pomiędzy przemysłem a rolnictwem istniały wyraźnie i łatwo dające się zaobserwować granice. Podobne relacje między przemysłem i rolnictwem ukształtowały się w skali gospodarek narodowych. Postępowała modernizacja rolnictwa, rozwijała się konkurencja pomiędzy producentami rolnymi na rynku wewnętrznym i międzynarodowym.

•    II food regime. Okres międzywojenny do lat 70. Pojawiają się instytucje państw narodowych. Rolnictwo zostaje poddane dyktatowi firm zajmujących się przetwórstwem żywności i dystrybucją. Nowy układ stosunków ma charakter kompleksowy, często wewnętrznie sprzeczny, zakorzeniony jest w silnym państwowym protekcjonizmie oraz organizacji gospodarki światowej, zdominowanej przez gospodarkę amerykańską. Centrum- Stany Zjednoczone, państwa narodowe przyjmują formę rolniczego państwa opiekuńczego. Zanika klarowny podział między rolnictwem i przemysłem. Staje się ono elementem „łańcucha żywnościowego”, jednym z sektorów przemysłowych. Produkty rolnicze nie są już żywnością, którą konsumuje się bezpośrednio. Muszą być przetworzone, są surowcem dla przemysłu spożywczego. Postępuje intensyfikacja produkcji rolnej. Pojawiają się substytuty artykułów rolnych, sprowadzanych wcześniej z kolonii, potem z krajów Trzeciego Świata. Zburzyło to stosunki ukształtowane wcześniej, w okresie I food regime. Kraje wysoko rozwinięte stają się eksporterami żywności. Kraje Trzeciego Świata uzależniają się od importu żywności.

•    III food regime- lata 70 i 80 XX wieku, który stanowi połączenie i koordynację „globalnej koordynacji i lokalnej regulacji”. Zmianie ulega charakter polityki rolnej, jej cele przesuwają się w kierunku wartości długoterminowych, takich jak:

perspektywiczne sposoby użytkowania ziemi, problem oclirony środowiska naturalnego i

kulturowego, związanego z rolnictwem, bardziej równomierne zaopatrzenie w żywność

2