RODZAJE 1 TYPY ORGANIZACJI A ICH ZASADNICZE CELE
Organizacje są otwartymi systemami społeczno-technicznymi, zorientowanymi celowo i mającymi określoną strukturę.
Cechy przysługujące organizacji:
1. Tworzone są przez ludzi
2. Działają w nich ludzie oraz funkcjonują rzeczy
3. Powołane są do realizacji celów swych uczestników oraz celów społecznych formułowanych w kategoriach rzeczowycli, ekonomicznych, socjalno-bytowych, kulturowych, politycznych i innych.
4. Ze względu na cele i zadania następuje w nicli podział pracy, funkcji, ról organizacyjnych oraz kształtuje się ich wewnętrzna struktura.
5. Organizacje mają wyodrębniony człon kierowniczy, o określonych zadaniach, sterujący ich funkcjonowanie i rozwojem
6. Zdolne są do samodzielnego określania i modyfikowania celów oraz sposobów ich realizacji
7. Zdolne są do osiągania celów przy różnych warunkach początkowych i na różnej drodze
8. Utrwalają sposoby zachowania ludzi i zasady ich współdziałania (strukturę) w drodze formalizacji
9. Są względnie wyodrębnione z otoczenia
10. Zdolne są do odnowy oraz do podnoszenie swego wewnętrznego uporządkowania PODZIAŁ ORGANIZACJI
Najczęściej spotykany jest podział organizacji wg roli, jaką spełniają w zaspokajaniu potrzeb społecznych:
- organizacje społeczne - nastawione na zysk (tzw. profit organizations)
- organizacje użyteczności publicznej - szkoły publiczne, instytucje kulturalne, naukowe, z reguły niedochodowe
- organizacje administracyjne - państwowe i samorządowe
- organizacje militarne i policyjne - służące zapewnieniu bezpieczeństwa wewnętrzenego i zewnętrznego
- organizacje społeczne - partie polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia
- organizacje religijne - kościoły, klasztory, związki wyznaniowe
Inny podział - podstawą podziału jest typ relacji między ludźmi a organizacją, wyrażający się charakterem władzy i jej podporządkowania uczestnikom organizacji.
- Przymusowe - władza oparta jest na przymusie gdzie uczestnicy nie identyfikują się z organizacją czy wręcz są nastawieni do niej wrogo; udział w nich nie zależy od woli człownka (siły zbrojne, formacje ochrony, cywilnej, więzienie, obozy pracy etc.)
- Utylitarne (instrumentalne) - władza wynika z możliwości dysponowania środkami na nagrody dla uczestników - np. organizacje gospodarcze, w których charakter uczestnictwa jest kalkulatywny czy utylitarny; możliwość realizacji potrzeb (uzyskanie wpływa na uczestnictwo w organizacji a wynagrodzenia nagrody)
- Normatywne (ekspresyjne) - władza wynika z norm moralnych i przekonań ludzi - kościoły, partie polityczne etc. gdzie podporządkowanie się organizacji wiąże się z osobistym zaangażowaniem się jej członków
PODZIAŁ ORGANIZACJI