28317

ISTOTA TRANSPORTU ASYMIIAIOW I INNYCH SUBSTANCJI ORGANICZNYCH W ROSUNIŁ

• warunkiem funkcjonowania tkanek roślinnych jest stały dopływ do ruch substancji pokarmowych (produktów fotosyntezy) • powstaje om głównie w kiciach i dlatego musze być transportowane do pozostałych organów

TRANSPORT DALEKI    TRANSPORT BUSKI    TRANSPORT ORGANICZNYCH SUBSTANCJI ODŻYWCZYCH W ŁYKU

*    transport Z organu do organu

*    substancje organiczne transportowane s* inaczej r»z woda i sole mineralne

*    transport odbywa sit w specjalnych strukturach przewodzących floemu - kom erkach i rurkach sitowych

*    substancje organiczne (podobnie jak woda ■ sole mineralne) se przewodzone na niewielkie odległości (.krótkie dystanse')

*    transport z komórki do komórki główne przez

pla/modesmy

*    zachodzi z niewielka szybkośćU|

•    transportowane jedynie w postaci roztworów wodnych

•    główna forma transportu węglowodanów jest dwucukier sacharoza (ponad 90% wszystkich substancji)

•    rzadko sa nr* cukry, np raflnoza

•    nigdy Keks ozy (np. glukoza) czy wlelocukrowce (np. skrobia)

•    poza ctArowcami w tyku transportowana sa także alkohole (np. manntol) i związki azotowe - głownie aminokwasy (np. glutaminian i asparagmian)

RURKI SITOWI

*    występuj* u okrytonasiennych

*    wyspecjalizowane w przewodzeniu związków orgarucznych

*    ściany poprzeczne tworzą perforowane poła (sita)

*    przez otwory sit przenikają długie pasma cytoplazmy transportiaacc asymrlaty z prędkością 1.S-2.S cm/mm

*    ruti sa wtórnie bezjadrzaste (w trakcie doi/zewenae traca jadro), co obniża metabokzm własny komórek i me utrudnia ruchu cytopleźmy

*    procesami życiowymi rurek sitowych zawiadua komórki pr/y rurko we które me traca w rozwoju jadra komórkowego

*    bardzo prawdopodobne jest. ze komórki przyrurkowe pośredniczą w przemieszczanruasymilatow między rurkami sitowymi a innymi komórkami w czasie tzw załadunku i rozlad inku floemu

DWUKItRUNKOWY TRANSPORT SUBSTANCJI ORGANICZNYCH WE FLOEMIE

•    może odbywać się w górę i w dół rośliny

•    zalezy to od usytuowania organów asynułacyjnych kici względem odbiorców asymdetów

•    w doi - Ido# znajdując* s.ę w dolnej części rosimy zaopatruję* substancje odżywcze głównie korzenie

•    w górę - kłeie górnych pięter r osiny zaopatruj* wierzchołek wzrostu pędu i młode kicie

•    kwiaty i owoc* wraz z nasronami. w zależności od usytuowania mog* byC zaopatrywane zarOwno przez dolne, jak i górne kicie

•    u ośkn dwu-1 wieloletnich kier inek transportu zalezy tekze od pór roku

■ transport może odbywać się dwukierunkowo w obrębie tej semej więzki sitowej (transport dwuAwrunkowy w obrębie tej samej rurki sitowej jest kwesb* Sporna)

BIERNY TRANSPORT ELOEMOWY

• wydatkowanw anarge towarzysząc* transportowi wynika jedyme z kosztów załadunku i rozładunku

floemu

1

ZAŁADUNEK

1)    aktywny transport sacharozy z komórek miębszu esymilacyjnego (komórek - donorów sacharozy) do komórek przyrurkowych (kosztem ATP)

2)    przenikanie sacharozy z

komórek przyrurkowych przez płazmodesmy do rurek sitowych J. spodaj*cy potencjał wodny (wzrastająco sta ss*ca) rurek sitowych powoduje, ze część wody z naczyń przenika do rurek Siowyeh (rośnie turgor. tworzy s*ę wodny roztwór sacharozy - sok ftoomowy I

1

ROZŁADUNEK

1)    kosztem ATP sacharoza jest aktywnie transportowana z rurek sitowych do komórek miękiszowych korzenia (komórek akceptorowych sacharozy)

2)    malejące stęzene powodu* ze rośnie potencjał wodny rurek sitowych i woda zaczyna przepływać z nich do drobnych naczyń

i) jednocześnie sacharoza kondensowana jest do skrobi