• występuje już przy pierwszym kontakcie z patogenem
• cecha dziedziczna
• może się zmieniać w niewielkim stopniu pod wpływem warunków środowiska
* występie przy * zdolność rośliny do przeciwstawienia się
powtórnym zetknięciu z patogenowi wnikającemu do jej tkanek patogenem * polega głównie na ochronie biochemicznej
* wywołuje szybką reakcjąorganizmu
obronną * powstaje w rozwoju osobniczym rośliny
* rośliny wykorzystują w tym celu specyficzne substancje występiąące w ich komórkach (np. alkaloidy, glikozydy, fitoncydy. cytokinlny) lub specjalnie je synteziąą (np. fltoaleksyny)
* fitoncydy - aromatyczne substancje lotne, zawarte w cebuli i czosnku, działające bakteriobójczo i pierwotniekobójczo
* cytokinlny - zapewniają odporność polegającą na zwiększonej aktywności mitotycznej komórek, zjawisko zachodzi np. w korzeniach roślin motylkowych, zaatakowanych przez bakterii z rodzaju Rhlzoblum, na których tworzą się charakterystyczne brodawki korzeniowe
wynika głównie z właściwości norfologlcznych rośliny może to być odpowiednia grubość ciany komórkowej, jej idkrustacja (np. woskiem) lub nkrustacja (np. drzewnikiem), itrudniające wnikanie patogenu do kanek rośliny
może być również specyficzna tudowa aparatów zparkowych, jak np. u nandarynkl. stanowiąca barierę lla pasożyta
CHOROBY ROŚLIN
ODPORNOŚĆ NA TOKSYNY
* wytwarzane przez wirusy, bakterie, grzyby i Inne patogeny atakujące rośliny
* toksyny wytwarzane przez patogeny to m.in. białka (np. albuminy), polisacharydy, kwasy organiczne, etanol, aceton, mocznik, amoniak, a nawet kwas cyjanowodorowy
* podobnie jak u zwierząt związki te pełnią rolę substancji o charakterze antygenów, które po wniknięciu do organizmu wywołują w nim reakcję obronną
CHOROBY ROŚLIN
* są wynikiem naruszenia stanu równowagi, czyli homeostazy w ich procesach życiowych
* choroba objawia się odchyleniami od normy w wyglądzie, budowle wewnętrznej i funkcjach życiowych
* u chorujących roślin może wystąpić r^>- chloroza. narkoza, zmiany zabarwienia i zniekształcenia organów, a także uszkodzenia tkanek czy np. guzowate narosła na organach
Czynniki infekcyjne |
Sposób infekcji |
Objawy chorobowe |
Wirusy (wlriozy) |
* w wyniku zranień, wraz z sokiem chorych roślin * przy udziale owadów (np. mszyc), które wysysają soki chorych roślin i przenoszą na rośliny zdrowe |
* plamy na liściach, łodygach, owocach * zniekształcenia organów (liściozwój) * karłowatość roślin |
Bakterie (bakteriozy) |
* przez aparaty szparkowe * w wyniku zranień * przy udziale szkodników roślin, które przenoszą bakterie |
• uszkodzenia tkanek • więdnięcie roślin • brodawki korzeniowe |
Grzyby (grzybice) |
* przez zarodniki kiełkujące na powierzchni organów, np. liści * dzięki grzybni przerastającej tkanki organów roślinnych |
* plamy na liściach, łodygach, owocach * guzowate narośle na organach * chloroza liści * karłowatość roślin * nieodwracalne więdnięcie i zamieranie roślin |