29688

którego ma oprowadzić po zabytkowej katedrze. Tam jednak zamiast włoskiego gościa spotyka kapelana sądowego, który opowiada mu przypowieść o odźwiernym sądowym. Józef K. nabiera pewności, że przed prawem nie ma ucieczki.

12. Pewnego wieczoru do drzwi Józefa K. puka dwu mężczyzn w czarnych uniformach. Prowadzą bohatera na miejsce straceń. K. godzi się ze swoim losem. Wyrok zostaje wykonany.

Józef K. - główny bohater powieści, mężczyzna trzydziestoletni, urzędnik bankowy (prokurent), człowiek przeciętny. Nieoczekiwanie zostaje oskarżony i staje się winny. Z człowieka, który reprezentuje machinę biurokratyczną (bank), staje się petentem, oskarżonym. Proces rozgrywa się jednak jakby poza nim; Józef K. ma niewielki wpływ na jego przebieg. Osaczony, przeżywa strach, lęk, czasem bunt. W końcu spotyka go wyrok -egzekucja.

Pani Grubach - właścicielka pensjonatu, w którym mieszka Józef K.

Panna Biirstner - stenotypistka, lokatorka pensjonatu; w jej pokoju odbywa się scena oskarżenia Józefa. Józef prosi ją, żeby była jego doradcą w procesie.

Panna Biirstner zgadza się, ale następnego dnia wyprowadza się z pokoju.

Sędzia

Praczka - żona woźnego sądowego, kochanka sędziego i studenta Bertolda, swoje mieszkanie wynajmuje na posiedzenia sądu.

Panna Montag - nauczycielka francuskiego, przeprowadza się do pokoju panny Biirstner, proponuje Józefowi rozmowę na temat procesu

Kapitan Lanz - kuzyn pani Grubach, mieszka w jej pensjonacie.

Wuj Karol - wuj Józefa K., pochodzi z prowincji, chce pomóc Józefowi i zaprowadza go do swego przyjaciela, adwokata Hulda.

Huld - adwokat, popularny obrońca ubogich, przyjmuje sprawę Józefa K.

Leni - pielęgniarka opiekująca się adwokatem i jego kochanka. Wszyscy oskarżeni wydają jej się piękni i ze wszystkimi nawiązuje kontakty seksualne. Daje Józefowi klucz, aby mógł ją odwiedzać.

Titorelii - etatowy malarz sądowy, obiecuje pomóc Józefowi K. i wyjaśnia mu mechanizmy działania sądu.

Błock - kupiec, klient mecenasa Hulda, jego proces trwa już pięć lat. Błock boi się Hulda, ale w tajemnicy przed nim wynajmuje jeszcze pięciu innych adwokatów.

Kapelan więzienny - czeka na Józefa K. w katedrze przed egzekucją. Na przykładzie przypowieści wyjaśnia Józefowi działanie przeznaczenia.

2