Podział administracyjny Polski nie jest jednolity. 3 zasadnicze gr. Podziału:
podział terytorialny, tworzony dla organów terenowych posiadające znaczenie zasadnicze i organów o kompetencjach generalnych
podział dla celów specjalnych, tworzony dla organów o kompetencjach specjalnych (np. administracji wojskowej)
pomocniczy podział terytorialny, tworzony dla organów o charakterze pomocniczym w stosunku do organów podstawowych
Samorząd terytorialny
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. Przywróciła ideę samorządu terytorialnego, opartego na zasadzie zrzeszenia, czyli, że wszyscy mieszkańcy gminy z mocy prawa tworzą zrzeszenie, posiadające osobowość prawna i wypełniające zadania administracyjne.
Art. 16 K. Określa iż ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową.
Od dnia 1 stycznia 1999 r. Obowiązuje w Polsce nowy podział terytorialny obejmujący: gminę.
- powiat, województwo.
GMINA
Jest wspólnotą samorządową oraz odpowiednim terytorium.
Jest to prawnie zorganizowany, terytorialny związek osób
Gminy tworzy, łączy, znosi i ustala ich granice RM w formie rozporządzenia.
Obecnie istnieje w Polsce 2489 gmin.
Do zakresy działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, tue zastrzeżone ustawowo dla innych podmiotów.
Do jej zadań należy przede wszystkim zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.
Do zadań własnych gminy należy zaliczyć sprawy z zakresu:
- infrastruktury technicznej gminy (np. drogi, ulice, kanalizacja) infrastrukury społecznej (np. ochrona zdrowia oświata kultura)
porządku i bezpieczeństwa publicznego (np. organizacja rudni drogowego, ocltrona przeciwpożarowa) ładu przestrzennego i ekologicznego (planowanie przestrzenne, gospodarka terenami, ochrona środowiska) Zadania własne gmina wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, na zasadach określonych przez ustawy, korzystając z samodzielności cłironionej na drodze sądowej.
Do zadali gminy należy również wykonywanie zadali zaleconych z zakresu administracji rządowej. Gmina wykonuje te zadaiua po zapewnieniu jej środków finansowych na ich realizację.
Podmiotami uprawnionymi do rozstrzygania w sprawach gminy są władze gminy. Głównym organem władz jest wspólnota samorządowa, którą tworzą mieszkańcy gminy. Wspólnota podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w głosowaniu wyborczym lub referendum, a także poprzez organy gminy.
Sprawy należące do wyłącznej właściwości gminy: organizacyjne (np. uchwalenie statutu gminy) finansowo-majątkowe
- osobowe ( wybór i odwołanie zarządu gminy, powoływanie i odwoływanie sekretarza oraz skarbnika gminy)
kierowniczo-kontrolne (rozpatrywanie sprawozdali) inne (podejmowanie uchwał w sprawie herbu gminy itd.)
Rada gminy wybiera ze swego składu przewodniczącego oraz 1-3 wiceprzewodniczący cli. Jej obrady mają charakter sesyjny. sesje są czasowo ograniczone.
Komisje są to organy wewnętrzne rady. Mogą być stałe lub doraźne do wykonywania zadań nadzwyczajnych.