Aktualna struktura administracji publicznej nie jest struktura monolityczną. Jest ona różnicowana na administrację:
- rządową (która funkcjonuje w układzie administracji zcentralizowanej na poziomie województwa -reprezentowana przez wojewodę)
- samorządową (gmina, powiat).
Cechą charakterystyczną dla administracji samorządowej jest możliwość zawierania porozumień. Pomiędzy podmiotami zawierającymi porozumienie brak jest jakiejkolwiek zależności, podległości i zwierzchnictwa
Podstawy prawne dla działań wspólnych mogą występować w przepisach ustrojowych albo w przepisach z zakresu prawa materialnego. Te które wynikają z prawa materialnego są o wiele bardzie szczegółowe (wskazany jest przedmiot porozumienia - jakie zadania, jakie kompetencje będą przekazywane).
Formy współdziałania administracji publicznej mogą kształtować się następująco:
- organ może podjąć czynność jednostronną po wcześniejszym zasięgnięciu opinii lub uzyskaniu stanowiska innego organu.
- Czynności dwustronne sensu stricte - akt który powstaje jest kształtowany walą dwóch stron. Jeżeli mówimy o czynnościach dwustronnych to mamy na myśli właśnie takie czynności.
Porozumienia zawierane między wojewodą a samorządami lub jednostkami samorządowymi publikowane są w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Zawieranie porozumienia funkcjonuje przede wszystkim w strukturach samorządowych. Pomiędzy samorządami nie ma żadnej zależności, są to podmioty równorzędne. W przypadku porozumień wymagana jest forma pisemna.
Wymogi formalno- prawne porozumienia:
- Data i miejsce zawarcia porozumienia
- Wskazanie podstawy prawnej porozumienia
- Szczegółowe określenie stron porozumienia
- Szczegółowe określenie przedmiotu porozumienia
- Określenie praw i obowiązków stron porozumienia (powinny być ekwiwalentne - na tym polega równość stron porozumienia)
- Określony sposób przekazywania środków finansowych koniecznych na realizację tego zadania.
- Określony czas na jaki czas porozumienie zostało zawarte
- Okoliczności uzasadniające wypowiedzenie porozumienia i tryb tego wypowiedzenia oraz warunki rozliczenia
- Określenie trybu ogłoszenia i daty wejścia w życie
- Podpisy umawiających się stron.
Porozumienie jest czynnością dwustronną w której dwa organy wspólnym oświadczeniem woli kształtują treść stosunku prawnego. Dlatego typu porozumień administracyjnych organy muszą mieć upoważnienia ustawowe ponieważ organy administracji publicznej mają swoje zadania obowiązki, uprawnienia, kompetencje określone w przepisach prawa o charakterze bezwzględnym obowiązującym. Jeżeli przepis prawa stanowi że jakieś zadanie należy do organu gminy, powiatu czy wojewody to on jest zobowiązany to zadanie wykonywać i bez przyzwolenia ustawowego nie może takiego zadania przekazać innemu podmiotowi albo wykonywać nie tak jak to prawo mu nakazało. Przepis ustawowy daje przyzwolenie organom aby w zakresie zadań które zostały jemu przypisane przekazał te zadania albo je realizował przy współpracy z inny organem.
Upoważnienie może mieć charakter ogólny - tego typu upoważnienia są w ustawach samorządowych, a także szczegółowe - znajdują się w przepisach prawa materialnego - wtedy będzie to realizacja zadania określonego w tej konkretnej ustawie.
Ustawa ustrojowa przewiduje że zawarcie porozumienia między gminami musi być poprzedzone podjęciem uchwały, w której organ stanowiący wyraża wolę zawarcia takiego porozumienia. Zawarcie porozumienia bez takiej uchwały skutkuje nieważnością Uchwała jest potrzebna ponieważ każde porozumienie jakie zawiera jednostka samorządu terytorialnego jest przyjęciem dodatkowego obowiązku i
2