29781

pomiarów pośrednich (unobtrusive measures) - badany nie wie co jest mierzone; nie są to deklaracje werbalne.

Nieświadome drogi nabywania wiedzy - źródła postaw utajonych:

•    Człowiek nie zawsze wie dlaczego coś mu się podoba lub nie

•    Nieświadome uczenie się (implicit learning): bez świadomości uczenia się nabywamy skomplikowaną wiedzę proceduralną, np. o kowariancji czyli współzmienności (Czyżewska, 2001r.; Hill, 1992r.; Lewicki, 2001r.)

•    Bodźce podprogowe (Murphy, Zajonc, 1994r.; Ohme, 2003r.; Błaszczak, 2001r.): ekspozycja bodźców afektywnych (np. twarze wyrażające pozytywne lub negatywne emocje) poniżej progu świadomości mogą wpływać na oceny obiektów po nich następujących

•    Częstość ekspozycji (mere exposure effect, Zajonc, 1985r.): znajomość = bardzo pozytywne postawy

•    Bodźce peryferyczne: eksponowane powyżej progu świadomości ale niedostrzegane przez podmiot, nie pozostają w pamięci operacyjnej, np. gdy jesteśmy otoczeni dużą liczbą bodźców dokonujemy ich selekcji; okazuje się jednak, iż to co wydawało się słabsze, niezauważone świadomie (np. wielkość źrenic) - automatycznie i nieświadomie uruchamia pewne postawy

Test Utajonych Skojarzeń, IAT (Greenwald. McGhee, Schwartz); założenia IAT: CR jako pośredni pomiar postaw:

•    Skrócenie bądź wydłużenie CR odpowiedzi może być konsekwencją wzbudzenia afektu związanego z postawą; zgodność afektywna bodźców powoduje skrócenie CR, niezgodność -wydłużenie

•    Przykład zastosowania: czas kategoryzacji osób na fotografiach różnej płci i rasy; im krótszy -tym większa stereotypowość spostrzegania na danym wymiarze

Dualizm postaw - ten sam obiekt postawy różnie oceniany:

• Amerykańscy studenci nie wyrażali słownie uprzedzeń wobec mniejszości etnicznych i homoseksualistów ale ujawnili je wykonując IAT (Implicit Association Test, Greenwald, Banajii, 1996r.); przy dualizmie postaw ludzie często nie odczuwają wewnętrznego konfliktu ponieważ obie te sprzeczne postawy nie są zwykle równocześnie dostępne (Wilson, Lindsley, Schooler, 2000r.)