31275

potrzeb cieplnych. Do tak określonego celu zmierza się dwiema komplementarnymi drogami:

kładąc nacisk przede wszystkim na bierną ochronę cieplna pomieszczeń (zwłaszcza na izolacyjność termiczną i szczelność ich obudowy zewnętrznej), a więc promując budownictwo su peńzol cwane.

przystosowując obiekty do pasywnego, semiaktywnego. a także aktywnego wykorzystania słonecznych zysków ciepła, co upoważnia do określania ich wspólnym mianem budynków helioaktywnych.

Budynki pasywne naleza według tej klasyfikacji zarówno do kategorii BURT. jak i BUMQ

Na koniec tej części artykułu należy przytoczyć definicję domu pasywnego z opracowania międzynarodowego programu badawczego CEPHEUS wydanego pod patronatem niemieckiego Passivhaus Institut [8] - ma to być budynek mieszkalny lub niewielki obiekt o zbliżonym przeznaczeniu:

o racjonalnym kształcie, bardzo wysokim stopniu ochrony cieplnej pomieszczeń, dzięki któremu straty ciepła prawie w całości kompensowane sa przez zyski czerpane z otoczenia i przez ciepło odzyskiwane,

w maksymalnym stopniu przystosowany do pasywnego ogrzewania słonecznego, a równocześnie wyposażony w wysoko sprawne urządzenia grzewcze i wentylacyjne.

charakteryzujący się łącznym jednostkowym zapotrzebowaniem na energię nieprzekraczającym 30-42 kWh/(m² a). w tym nie więcej niż 15kWh/(m^J a) na ciepło do ogrzewania pomieszczeń przy utrzymaniu komfortowych warunków mikroklimatu, zarówno w sezonie grzewczym. jak i poza sezonem, którego koszt inwestycyjny tylko nieznacznie różni się od przeciętnego.

Oczywiście, ostatni warunek dotyczy państw uczestniczących w programie CEPHEUS. w których przeciętny standard wyposażenia budynków mieszkalnych, a więc i przeciętny koszt inwestycyjny jest wyższy niż w Polsce.

Projektowanie budynku obejmuje wiele czynników: ekonomicznych, lokalizacyjnych, programowych, estetycznych, przy czym sprawa o pierwszorzędnym znaczeniu i dla architekta, i dla inwestora jest na ogól estetyka projektowanego obiektu. Natomiast projektowanie budynków o radykalnie obniżonym zapotrzebowaniu na energię wymaga uznania za priorytetowy czynnika energooszczędności. Przyjęcie tego założenia już na etapie koncepcji architektonicznej wpływa na: usytuowanie (lokalizację).

formę.

funkcje.

rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe budynku.

Lokalizacja

Odpowiednia lokalizacja obiektu decyduje o korzystnym, ograniczającym straty ciepła mikroklimacie wokół niego. Istotne uwarunkowania terenowe, które należy wziąć pod uwagę, projektując budynek energooszczędny, to: rzeźba terenu, nasłonecznienie, zacienienie, kierunek wiatrów, zieleń, zbiorniki wodne, typ krajobrazu, rodzaj otaczającej zabudowy. W skrajnie niekorzystnych warunkach lokalizacyjnych należy stosować korekty terenowe, do których należą:

osłony przed wiatrem w postaci pasów zieleni o szerokości 5-8 m osadzonych poprzecznie do kierunków wiatrów zimowych, w odległości 5-10 m od budynkowi o ich wysokości, ekrany i odboje wiatrowe, sztucznezbiomiki wodne

Można w ten sposób uzyskać oszczędności ciepła od kilku do kilkudziesięciu procent, w porównaniu z sytuacją teoretyczną (lokalizacja na terenie płaskim, niezalesionym. bez zbiorników wodnych).

Forma

Bryła budynku energooszczędnego powinna być związana z terenem, zwarta, o możliwie małej powierzchni przegród zewnętrznych, zorientowana na północ-południe. Uprzywilejowana strona południowa budynku jest otwarta: ma duże okna. świetliki, szklarnie, cieplarnie, oranżerie, werandy, tarasy, czerpnie słoneczne, kolektory słoneczne - cały arsenał bardzo wyrazistych foim architektonicznych decydujących o charakterze budynku.

Strefa północna budynku ma charakter zamknięty, otuleniowy. Może być dobrym tłem dla strefy wejścia, ktćre często lokalizuje się od strony północnej.

Dach może być płaski, choć najodpowiedniejszy pod względem energetycznym, funkcjonalnym i estetycznym jest dwu- lub wielospadowy dach wysoki z dużym okapem stanowiącym ochronę przed przegrzaniem. Optymalna wysokość to 1.5-2.5 kondygnacji.

Funkcja

Budynek energooszczędny spełnia takie same funkcje jak zwykły budynek, dlatego też podział na zespoły funkcjonalne: dzienny, sypialny i sanitarno-gospodarczy wraz z systemem komunikacyjnym między tymi zespołami i ich składowymi oraz otoczeniem zewnętrznym jest w budynku energooszczędnym taki sam jak w budynku zwykłym. Istotną cechą budynków energooszczędnych jest dość sztywna zasada