28481

122.KOMISJA SPECJALNA DO WALKI Z NADUŻYCIAMI I SZKODNICTWEM GOSPODARCZYM

Został powołana dekretem z 16.11.1945 . który był kilka razy zmieniany i poprawiany. Komisja funkcjonował jako 1 organ centralny, mający delegatury terenowe. Organ centralny komisji składał się z przewodniczącego + 8 cz. powoływanych przez KRN. Przewodniczącym cały czas był Roman Zambrowski. Członkowie nie musieli posiadać jakiegokolwiek wykształcenia. Komisja powołana została do ścigania i wykrywania przestępstw godzących w życie gosp. lub spot. państwa. Sformułowania były nieprecyzyjne co pozwoliło w praktyce przekazywanie komisji spraw dowolnych. Wszystkie organy samorządowe i państwowe były dekretem zobowiązane do wykonywania zleceń komisji. Komisja miała uprawnienia sędziów śledczych, prokuratorów i org. bezp. publ. Członkowie komisji i delegatur mogli wykonywać wszystkie czynności wchodzące w zakres przygotowawczego postępowania, przesłuchiwanie podejrzanych świadków, biegłych, doprowadzać ich przymusem, dokonywać rew/izji, żądać od urzędów telekomunikacyjnych i kolejowych wydania przesyłek i korespondencji, mogła aresztować tymczasowo. W najważniejszych sprawach dotyczących obozu pracy nie można było mieć obrońcy. Wszystkie wyroki były ostateczne. W sprawach o przestępstwach ściganych przez komisję orzekały sądy. Jednak nie kierując sprawy do sądu mogli go skierować do obozu pracy przymusowej, jeżeli działał ze wstrętu do pracy albo stwarzał niebezpieczeństwo popełnienia nadużyć lub dopuszczania sie szkodnictwa gosp. Kara ta była na 2 lata. Resort bezp., który nie mógł udowodnić komuś winy, kierował sprawę do komisji, która bez żadnego przestępstwa i procesu osadzała w obozie. Podobnie robili prokuratorzy.

Ramowy charakter spowodował, że dekret zmieniono nowelą z 14.05.1946 o utworzeniu i zakresie działania Komisji, wzmacniała Komisję, rozszerzała kompetencje i wzmacniała elementy inkwizycyjne w procedurze. W1947 PPR wszczęła, a Hilary Minc poprowadził bitwę o handel- normowała ją ustawa z 02.06.1947- O zwalczaniu drożyzny i nadmiernych zysków w handlu. Ustawa o spekulacji wyposażyła Komisję w kompetencje: ubezpieczenie do zabezpieczenia grzywny przez zajęcie majątku lub tymczasowe zamknięcie przedsiębiorstwa, orzekanie wysokiej grzywny, przepadek towarów, przepadek urządzeń, osadzenie w obozie pracy na 2 lata, skierowanie sprawy do sądu, który za spekulacje orzekał od 3 lat więzienia do kary śmierci. Gdy grzywna była nieściągalna osadzano w obozie na 2 lata. Osadzenie za spekulacje mogło być na 4 lata.

Ustawa z 20.07.1950 zmieniła dekret z 16.11.1945- odebrała komisji uprawnienia śledcze i zrobiła z niej organ orzekający na wniosek prokuratora. Jej kompetencje to sprawy o wywołanie paniki, komisja mogła orzekać zakaz pobytu w województwie dotychczasowego miejsca zamieszkania. Unormowanie to wrkroczyło w sferę prawa karnego materialnego. Utrwalono jednoinstancyjność, zakaz udziału obrońcy w postępowaniu o skierowanie do obozu pracy. Ustawa z 1950 dawała dowolność w postępowaniu, prowadzili je ludzie bez wykształcenia prawniczego. Orzekano bez przesłuchania obwinionego, bez obrońcy, na podst materiałów od prokuratora albo organów bezpieczeństwa. Kierowała do obozu za czyny niebędące przestępstwami.

Została zlikwidowana dekretem z 23.12.1954 od 01.01.1955.

Była organem represji do walki.