28494

32. Partykularyzmy prawne RP sz. Mazowsze

W średniowieczu miały własny system prawa zwyczajowego

-..Zwyczaj ziemi mazowieckiej" złożony z 29 artykułów. Jego uzupełnieniem było orzecznictwo sadowa i statuty książęce, najstarszy pochodził z 1377, w XIVw. powstało kilka następnych zbiorów prawa stanowionego, obejmujących ustawodastwo książąt mazowieckich. Za najważniejsz z nich uznaje się zbiór statutów dzielnicy czersko-warszawskiej z lat 1377 - 1426. Tłumaczenia na polski dokonał Maciej z Różana. Po wcieleniu do Korony (1529) sejm mazowiecki pragnący zachować odrębność prawną prowincji oprawcował dwie kodyfikacje obejmujące miejscowe prawo zwyczajowe i stanowione. Pierwsza zwana „Zwodem Prażmowskiego z 1330r. obejmowała 25 statutów książąt mazowieckich" z 1372 - 1482 i zwćd prawa zwyczajowego - 248art. Nie otrzymał on sankcji królewskiej ale był używany w praktyce sądowej. Drugi to Zwód Goryńskiego. Pracę nad nim od 1336r. W 1540r. otrzymał konfirmację królewską. Składał się ze zbiorów prawa zwycz. Mazow. (259art.). statuty książąt mazowieckich z 1377 - 1482. dekrety i przywileje wydawane dla Mazowsza przez króla Zyg. I i konst. piotrkowska z 1538r.

Od połowy XVI w. Mazowsze zaczęło stopniowo przjmować normy prawa sądowego z konst sejmowych. Na sejmie 1576r poddało się całkowicie prawu koronnemu z zastrzeżeniem pozostawienia lokalnych zwyczajów zawartych w eksceptach maz. (46art.) zatwierdzonych przez króla na sejmie toruńskim 1573r.

Prusy Królewskie

1466 - pokój toruński, inkorporacje do Korony. W 1476 Kol. Jag. Rozciągnął na całym obszarze moc obowiązującą prawa chełmińskiego. Ujawniła się niechęć szlachty do tego prawa, zwłaszcza rzeczowego i spadkowego. Po 1585r. drogi szlachty i miast do stworzenia wspólnej kodyfikacji prawa chełmińskiego rozeszły się. Każdy stan opracowywał odrębne prawo dla siebie. Postęp w kodyfikacji purskiego prawa ziem. nastąpiło po 1597r. gdy na polecenie sejmiku gen. opracowanie projektu powierzono Reinholdowi Heidensteinowi i Mikołajowi Niewieścińskiemu. W 1598r. - sejm w-wski i z III w. zatwierdził pierwszy projekt czyli Korekturę pruską złożoną z 176 art. podzielonych na 7 tytułów. O spadkach, darowiznach, opiece procesie granicznym, ustroju sądu i urzędników, procesie cywilnym i graniczym. Była to kodyf. Częściowa. Gdy były luki to prawo chełmińskie.

III Statuty litewskie *o spadkach

♦darowiznach i testamentach ♦opiece

♦procesie granicznym ♦ustroju sądu i urzędnikach ♦procesie cywilnym i granicznym