32086

•    zdarzenie powstałe i zakończone pod rządami dawnej ustawy —► dawna ustawa;

•    zdarzenia powstałe pod rządami dawnej, ale trwające nadal -* dawna ustawa dla określenia konsekwencji prawnych do czasu wejścia w źyde ustawy nowej;

•    zasady tej nie stosuje się:

•    wyraźne brzmienie ustawy - czyli gdy ustawa sama przewiduje skutek retroaktywny (co orzecz. TK mocno ogranicza);

•    cel ustawy - czyli gdy na wsteczne działanie wskazuje rezultat funkcjonalnej (celowościowej) wykładni;

Kolizje norm nieobjętych zasadą nieretroakcji

co gdy zdarzenie powstałe pod rządami dawnej, ale konsekwencje prawne powstały pod nową ustawą —► reguły ogólne (oparte na ogólnych założeniach pr. cyw. oraz na szczegółowych posunięciach ustawodawczych):

•    postulat ochrony praw nabytych —»sam fakt uchylenia normy nie oznacza wygaśnięcia konkretnych stosunków prawnych i nie ogranicza zastosowania do nich normy dotychczasowej (np. ciężary realne);

•    gdy norma nowa inaczej reguluje treść stosunku prawnego —» o zasięgu czasowym decyduje rodzaj regulowanego stosunku prawnego:

•    którego treść regulowana jest samodzielnie (w oderwaniu od stanów faktycznych powodujących jego powstanie, np. prawo własności) —►normy nowej ustawy (tzw. zasada bezpośredniego działania ustawy nowej);

•    którego treść regulują przepisy prawne nierozdzielne z w/w stanem faktycznym (np. umowa sprzedaży) -* normy dawniejsze (tzw. dalsze działanie ustawy dawnej);

•    zastrzeżenia do w/w koncepcji, gdyż:

•    za podstawę wyróżnienia przyjmuje się redakcję tylko niektórych kodeksowych przepisów, a stosunki prawne, czasem traktowane jako związane z określonymi typami umów mogą powstawać też z innych zdarzeń prawnych;

•    w praktyce tym regułom poddane jest bardzo wąski zakres stosunków i to z przyczyn niedających się na gruncie tej koncepcji wyjaśnić;

•    wg Radwańskiego -♦ lepsze byłoby wyróżnienie stosunków trwałych (ustanawiane na długie okresy) do których zastosowanie miałaby nowa ustawa (argumenty: „lepsze" prawo, stosunkowa łatwość zastosowania ze względu na z reguły periodyczne świadczenia z nimi związane) oraz stosunków, w których czynnik czasu nie stanowi istotnego elementu (ustawa dawna -* głównie prawo zobowiązań);

•    tak samo analiza przepisów przechodnich do kc oraz orz. TK z 1986 r.;

•    gdy czynność powstała pod rządami dawnej ustawy, ale skutki prawne powstały pod rządami nowej —► stosuje się do nich nową ustawę;

•    modyfikacja gdy skutki te związane są z istotą dawnego stosunku prawnego -* wtedy stosuje się dawną ustawę (ta zasada ma sprzyjać zachowaniu spójności regulacji danego stosunku prawnego);

•    gdy powyższe reguły nie doprowadziły do rezultatu reguła interpretacyjna ll-giego stopnia - w razie wątpliwości preferencje dla norm ustanowionych w ustawie nowej;