Nieorganiczne kwasy są zastępowane przez znacznie mniej korodujące kwasy, takie jak kwas amidosulfonowy (sulfaminowy) (NH2SO3H), cytrynowy, winowy i glukonowy.
Kwasy amidosulfonowy i glukonowy są szczególnie przydatne do usuwania osadów w wymiennikach płytowych, aparatach wypamych i pasteryzatorach. Kwaśne środki myjące mogą być użyte w połączeniu z jodoformami.
Środki myjące powierzchniowo czynne (detergenty)
Są to syntetyczne związki organiczne mające właściwości powierzchniowo czynne. Dodaje się je do roztworów myjących w celu zwiększenia ich zdolności zwilżania i penetracji.
Niektóre środki powierzchniowo czynne są stabilne zarówno w środowisku alkalicznym, jak i kwaśnym. Cząsteczka związku powierzchniowo czynnego zawiera grupy rozpuszczalne w wodzie (hydrofilowe), jak też grupy rozpuszczalne w tłuszczach (lipofilowe, hydrofobowe) odpychane przez wodę.
Detergenty dzielą się na anionowe, kationowe i niejonowe. W detergentach anionowych aktywny jon w roztworze ma ładunek ujemny. Mają one bardzo dobrą zdolność dyspergowania i zwilżania i są szczególnie przydatne do usuwania kwasów tłuszczowych lub nieorganicznych osadów. Mają słabe właściwości dezynfekcyjne, ale używane są głównie jako środki myjące. Detergenty kationowe mają dodatnie ładunki aktywnych jonów w roztworach wodnych. Mają słabe właściwości myjące, ale są bardzo dobiymi środkami dezynfekcyjnymi. Detergenty niejonowe nie dysocjują w roztworach wodnych. Są silnymi emulgatorami, więc wykorzystuje się je do emulgowania zanieczyszczeń koloidalnych, jako obojętne w stosunku do elektrycznego ładunku koloidów. Detergenty niejonowe mają znaczne zdolności tworzenia piany, co może stwarzać problemy przy odprowadzaniu zużytych roztworów myjących.
Uzdatnianie (kondycjonowanie) wody do mycia
Stosowanie tw ardej wody do mycia zmniejsza jego skuteczność, a na powierzchni mytych urządzeń i rurociągów powstaje twardy osad. Ponieważ twardość wody jest spowodowana obecnością soli wapnia i magnezu, można wprowadzić do wody dodatki, zapobiegające precypitacji jonów wapnia i magnezu, a tym samym wytwarzaniu osadu. Dodatki tego typu nazywane są substancjami uzdatniającymi lub sekwestrantami a ich działanie określa się jako sekwestrację (maskowanie jonów, ograniczenie). Jako sekwestrant stosowane są pirofosforan czterosodowy oraz trój- i cztero-polifosforany sodu.
Również związki chelatujące (chelaty), podobnie jak polifosforany, mogą zapobiegać powstawaniu zwanych osadów na powierzchni urządzeń. Czynniki powodujące twardość wody oraz jony innych metali, są wiązane w chelatowej, pierścieniowej strukturze, bez ich precypitacji (wytrącenia się z roztworu myjącego). Najważniejszymi związkami chelatującymi są kwas etylenodiaminotctraoctowy (EDTA) i jego sole sodowe lub potasowe.
Mimo że zabieg mycia usuwa znaczną część mikroorganizmów, pozostałe jednak stanowią istotne zagrożenia dla jakości zdrowotnej produktu finalnego. Zmniejszenie liczby mikroorganizmów do bezpiecznego poziomu, tj. nie zagrażającego ani zdrowiu konsumentów, ani jakości handlowej produktu, jest możliwe dzięki dezynfekcji.
W przemyśle spożywczym stosuje się dezynfekcję chemiczną (środki chemiczne) lub fizyczną (cieplną lub promieniowanie UV).
2