33098

Teza (gr. thesis „położenie, twierdzenie") to zdanie, założenie, twierdzenie, które jest zawsze prawdziwe niezależnie od uwarunkowań w nim dokonanych. Teza więc to opis obiektywnej prawdy, czego chcemy dowieść w procesie badawczym.

Hipoteza (gr. hypóthesis „przypuszczenie") oznacza przypuszczenie, mające ułatwić (naukowe) wyjaśnienie zjawiska. Hipoteza więc to domysł lub założenie oparte na prawdopodobieństwie a wymagające sprawdzenia. Hipoteza może być rozumiana również jako propozycja brzmienia twierdzenia naukowego. Hipoteza jest bowiem myślą /opisem precyzującym przypuszczenie co do istnienia jakiejś zależności, mechanizmu funkcjonowania,

prawdopodobieństwa zachodzenia procesu, różnicy, itp. Hipoteza może być też postrzegana jako hipotetyczny scenariusz określonego procesu.

Z definicji i cech tezy wynika, że przyjmując ją będziesz do jej potwierdzenia w praktyce, a Twoim głównym zamiarem i jednocześnie zadaniem będzie znalezienie dowodów na występowanie danego zjawiska/ zależności/ procesu opisanego w tezie.

Tab. ŁI. Cachy taty I hipotezy    - rozrótnianl*

Cecha		TŁZA	HIPOTEZA
PrMyiyfn*	Klarowna. etyteina. ni* wzbudza wytptwoić co do rozumienia; jednoznacznym komunikatem nic porottawtałycym twobody interpretacyjnej	0	0
Tntowjfewi	Mołe zcotac zweryfikowana empirycznie	0	0
FaHyftkowalna	MoMa h odrzueK jako nieprawdziwy badawczym)	B	0
	Mo}na ja modyfikować, w cafcj ustalenia prawdy	B	0
	W tpotób logiczny wyraka i leorti i znajduje lianę potwierdzenia w nauce (badaniach)	0	El
Optuj)* natury lwiątku miydzy	PozotUje prawdziwa, nawet jeii manipulu)emy przyczyny	0	B
Ni* j*tt b*n*ln*	Opituje tałcłnott/tjewitko. które«o natura Jert nam nieznana?	B	0

ZMIENNA to właściwość empiryczna mająca dwie lub więcej wartości (np. płeć - K/M, klasa społeczna - niższa, średnia, wyższa).

Zmienna, która ma tylko dwie wartości nazywana jesy dychotomiczną ZMIENNA ZALEŻNA: to ta, którą badacz chce wyjaśnić

ZMIENNA NIEZALEŻNA: to ta, za pomocą której badacz chce wyjaśnić zmiany wartości zmiennej zależnej (czasem nazywana zmienną wyjaśniającą)

Z reguły kilka zmiennych zależnych wpływa na zmienną zależną (zjawiska społeczne są bardzo złożone).

Zmienne kontrolne: są wykorzystywane do sprawdzania, czy obserwowany związek pomiędzy zmienną zależną i niezależną nie jest związkiem pozornym (czyli takim, który można wyjaśnić za pomocą innych zamiennych, niż te uwzględnione w hipotezie badawczej).