33758

o    do północnych prowincji licznie przybywali prześladowani na

liiszpańskim południu.

o    już od końca XVI w. dominowała w przemyśle kartograficznym, brak

naukowej samodzielności, ale najwspanialsze i najcenniejsze mapy i atlasy - dokument morskiej potęgi i znaczenia kolonialnego.

o    fabryka globusów ziemi, firmamentu niebieskiego i ozdobnych map

ściennych.

o    liczne dzieła i opracowania z dziedziny żeglarstwa, czego ośrodkiem

był Amsterdam, w którym działali najwięksi mistrzowie tej sztuki, kartografowie Wilhelm Janszoona Blaeu (1571 - 1638) i jego syn Jan.

*    Wilhelm w Danii uczył się matematyki, astronomii i geografii u sławnego astronoma Tychona Brahe.

*    Po powrocie w Amsterdamie założył warsztat sztycharski i drukarnię i od 1599 w wielkiej ilości wydawał mapy, produkował globusy, pisał dzieła nautyczne.

*    to on w 1620 r. ulepszył nie zmienioną od czasów Gutenberga prasę drukarską, upraszczając jej mechanizm.

*    głównym wydawnictwem Theatrum orbis tetranim, sive Atlas Novus, którego Wilhelm wykonał 2 pierwsze tomy, a resztę po jego śmierci w 1638, opracował jego syn Jan, który połączył swój warsztat z drukarnią ojca.

*    Jana rozsławił Atlas Maior, z mapami olbrzymich rozmiarów, najpierw w 11 tomach w 1662, a potem 12 (tekst francuski), jest to najlepsze wydanie tego dzieła, a wreszcie 1659 - 1672 wydanie hiszpańskie w 10 tomach.

*    Atlas Maior, jest najcenniejszym i najbardziej reprezentatywnym dziełem swojej epoki.

*    Miedzioryty map wykonane bardzo starannie, uzupełniają je przedstawienia ludzi w strojach regionalnych, narzędzia, przyroda, otoczenie i herby.

o    z innych drukarzy Holandii- Van Waesbergowie, którzy przybyli z Antwerpii, przez 300 lat,

od XVI do poł. XIX w. byli drukarzami; Jan Janssonius, obrotny, wydajny drukarz i księgarz, który współzawodniczył z Elzewirami, oficyny również w Gdańsku; Józef Atliis (1635 - 1700), liiszpański Żyd, który prawdopodobnie pierwszy zastosował wynaleziony w Lejdzie przez Mullera prototyp stereotypii.

II.    Francja

o    właściwie historia Drukarni Królewskiej w Paryżu, powołanej do życia i popieranej

przez królów francuskich i ich mężów stanu (Mazarin, Richelieu). o    w Paryżu skupiało się całe umysłowe i artystyczne życie kraju,

o    sytuacja drukarzy francuskich bardzo ciężka ze względu na surową cenzurę i

organizację cechową.

o    dodatkowo trudne warunki gospodarcze,

o    dlatego książka francuska, oprócz tej z Druk. Król., przeciętna,

o    z czasem jednak drukarstwo rozszerza się terytorialnie - prowincje alpejskie,

Korsyka.

Drukarnia Królewska w Paryżu Imprimerie Royale ^ instytucja utrzymywana z dotacji państwowych,

=> miała przywrócić wspaniałą tradycję drukarstwa francuskiego z XVII w.,

=> prekursorami byli drukarze królewscy

=> faktyczne otwarcie w 1640 przez Ludwika XIII, staraniami kard. Richelieu (środki materialne).

=> oficyna otrzymała pomieszczenie w Luwrze ^ posiadała piękną antykwę i kursywę Jana Jannon z XVII w.

=> czcionki greckie K. Garamonda, pisma orientalne.

=> Ludwik XIV pragnął aby jego drukarnia była najwspanialsza.