był serwitorem królewskim.
• Jan Trelpiński (1637-43) również uprzywilejowany przez króla.
• Piotr Elert
muzyk na dworze Władysława IV, nowocześnie wyposażona oficyna wydawnicza, teksty dramatyczne i operowe dla teatru dworskiego,
- 90 druków,
pisma urzędowe, prawne, historyczne, literackie,
- jego zakład pod koniec wieku przejęła drukarnia pijarska.
Gdańsk
Drukarnie o dużym rozmachu i wyższym poziomie. W mieście tym (najbogatszym i najbardziej samodzielnym mieście RP) łatwiej było utrzymać kontakty międzynar, i krajowe.
• Forsterowie (1617-67)
rozprowadzali książki między Niderlandami, Niemcami, a Warszawą, Lublinem.
• Andrzej H iinefeld (1608-58) księgarz, nakładca, drukarz,
- wyd. ok. 200 pozycji,
Selenografia Jana Heweliusza (pierwsze naukowe dzieło o księżycu),
- Janna lingua rum - przełomowy w pedagogice podręcznik Jana Komeńskiego.
W wyżej wymienionych gdańskich firmach ukazywały się książki ilustrowane, kwitło rytownictwo-najwybitniejsi rytownicy: Wilhelm Hondius i Jeremiasz Falek
drukarnia Jana Heweliusza (1662-1679)
- wysoki poziom edytorski, stosowna do treści wymowa ilustracji,
- sam wykonywał ilustracje naukowe oraz miedzioryty o wymowie alegorycznej.
drukarnia Braci Polskich (ok. 1600 -38) drukarnia dzieła prof. Akad Rak.
katechizm rakowski - dokument zasad tolerancji religijnej, zamknięta w 1638r. wraz z Ak. Rak. na mocy uchwały sejmowej.
Leszno
drukarnia Jcdnoty (ok. 1632-56) prowadzona przez Daniela Vettera,
związana z ośrodkiem kulturalnym braci czeski cli, w którym działał m.in. Jan Komeński,
najciekawsze dzieło - pierwszy drukowany opis Islandii, ośrodek upadł w czasie najazdu szwedzkiego.