34386

Schemat takiej organizacji przedstawiony jest na Załącznikach 1 i 2.

Przedsiębiorstwo wirtualne może zostać stworzone tylko w celu wykonania danego przedsięwzięcia dlatego często bywa określane jako „przedsiębiorstwo służby okresowej". Znaczy to, że cechą wirtualnego przedsiębiorstwa jest także spontaniczność - w połączeniu z szybkością i elastycznością.

Budowa organizacji wirtualnej pozwala na zaprogramowanie takiego systemu zarządzania, który stwarza warunki do dzielenia ryzyka, prawidłowego kształtowania kosztów infrastruktury, podnoszenia kwalifikacji i umiejętności pracowników. Umożliwia ona także dzielenie wydatków ponoszonych na zakup nowoczesnych technologii i zasobów oraz zapewnia środki na rozwój produktów, technologii i usług, zapewniających przewagę konkurencyjną.

Podstawą kreowania organizacji wirtualnej są trzy główne motywy występowania i kształtowania konkurencji:

•    Model organizacji wirtualnej wyraża potrzebę tworzenia bądź gromadzenia bardzo szybko zasobów produkcyjnych, finansowych i ludzkich, wymaga zatem rozwoju systemów umożliwiających tworzenie i gromadzenie zasobów.

•    Systemy wykorzystywane w organizacji wirtualnej umożliwiają odzwierciedlenie złożoności najbardziej zyskownych produktów, co oczywiście związane jest z umiejętnościami kreowania badania, testowania różnego rodzaju prototypów, procesów produkcyjnych, wzornictwa, systemów marketingowych, dystrybucji, serwisu i innych rozwiązań. W praktyce, prawie żadna organizacja nie jest w stanie wyspecjalizować się we wszystkich wymienionych obszarach działania.

•    Głównym motywem opracowania koncepcji i wdrażania do praktyki gospodarczej modelu organizacji wirtualnej jest potrzeba dzielenia zasobów, implementacji sposobów działania, a także podziału kompetencji na różnych stanowiskach występujących w strukturach organizacyjnych. Sprzyja to osiągnięciu pozycji globalnego konkurenta na określonych rynkach lub jego segmentach i umacnianiu pozycji konkurencyjnej na globalnym rynku światowym.

Miejsce pracy w organizacji wirtualnej obejmuje telefon komórkowy, komputer osobisty połączony z siecią, laptop, faks, łącze internetowe i łącze wideo. Integracja tych urządzeń zapewnia wysoką produktywność stanowiska. Organizacja wirtualna oparta na wysokim stopniu zaufania wymaga, jak powiedział futurolog John Naisbitt, równowagi między zawansowaną techniką a intensywnymi kontaktami osobistymi. Paradoksalnie, im większy stopień wirtualności przedsiębiorstwa, tym bardziej potrzebne są osobiste kontakty miedzy pracownikami.

Członkowie i firmy wchodzące w skład organizacji wirtualnej muszą się zachowywać względem siebie w sposób etyczny, godny i wzbudzający zaufanie. Fundamentem takiej organizacji jest budowa wzajemnego porozumienia opartego na wspólnie, dobrze sformułowanym interesie w taki sposób, aby osiągnąć sukces. Brak zaufania, nieetyczne zachowanie względem członków organizacji, klientów, dostawców prowadzi w konsekwencji do zaniku współpracy z otoczeniem, a w konsekwencji do bankructwa.

Nie bez przyczyny dużo uwagi poświęca się zaufaniu i jego roli w organizacjach wirtualnych. Jest ono wszakże jej najważniejszym elementem.

Charles Handy, angielski myśliciel i guru zarządzania, uważa, że organizacje wirtualne muszą opierać się na zaufaniu. Handy wyróżnia siedem zasad, które mają rządzić zaufaniem w przedsiębiorstwach przyszłości:

•    Zaufanie nie może być ślepe - ludzie nie mogą w pełni ufać osobom, których dobrze nie znają, z którymi nie współpracowali przez dłuższy czas i które nie mają tych samych celów. Pracownicy nie powinni być ciągle przesuwani pomiędzy