o do dzieł wcześniejszych prawników {ad Sabinum etc) omawiające całe ius civile o komentarze do poszczególnych aktów normatywnych
■ ad legem, ad senatus consultum itd
■ interpretacja aktów komentowanych jest na pierwszym planie ■ dzieła dydaktyczne
o institutiones (podręczniki), najważniejsi autorzy:
■ Gaius (4 księgi)
■ Florentyn (14)
■ Marcjan (16)
■ Pomponiusz m Ulpian
o regulae, defmitiones, sententiae, differentiae o pisma instrukcyjne
■ libri de officio: consulis, proconsulis, prefecti, praetorio
■ dzieła o kompetencjach urzędników
1.7 (1.7.1. oraz 1.7.2)
Justynian dążył do odzyskania zachodniej części Cesarstwa i ujednolicenia Kościoła. Podstawą ideologiczno - prawną tego przedsięvs£ięcia miała być kompilacja prawa rzymskiego. Kompilacja miała przed sobą kilka założeń:
■ postulaty zupełności i niesprzeczności
o uwolnienie kompilacji od antinomia i contrarium
■ zakaz weryfikacji Digestów za pomocą starych tekstów
■ zakaz komentowania Digestów i ich interpretacji (kompetencja ta przysługiwała tylko cesarzowi)
KOMPILACJA JUSTYNIAŃSKA:
■ Instititiones (533r.)
o podręcznik do nauki prawa
■ 4 księgi
■ poprzedzany konstytucją imperatoriam
m oparty w głównej mierze na Instytucjach Gajusa (ale również na innych podręcznikach)
■ zredagowany w sposób jednolity
■ Justynian nadał mu moc prawa obowiązującego
■ sposób cytowania (I, księga, tytuł, paragraf) (I., 1,2,3)
■ Digesta / Pandectae (530-533r.)
o 50 ksiąg
o najobszerniejsza i treściowo najważniejsza część kompilacji o są to ułożone w porządku edyktu pretorskiego fragmenty dzieł prawników końca republiki i pryncypatu
o zawiera jedynie 5% opracowywanego przez komisję materiału o składają się na nią fragmenty 200 dzieł autorstwa 39 prawników (od Kwintusa Mucjusza Sccwoli do Hcrmogcniana)