Archaik 3600- 2600 |
W archaiku i proterozolku powstały najstarsze • jednostki strukturalne: - krystaliczne podłoże platformy wschodnioeuropejskiej, - Masyw Czeski i fragmenty Sudetów, - Góry Świętokrzyskie, - pasa wyżyn środkowopolskich oraz blok prakarpat; {przypuszcza się, źe Masyw Czeski oderwał się od Afryki północnej i w ciągu setek milionów lat przybliżał się do platformy wschodnioeuropejskiej; silne zaburzenie tektoniczne, zaawansowany metamorfizm i brak skamieniałości uniemożliwiają odtworzenie rozmieszczenia lądów i mórz) |
gnejsy Gór Sowich |
Proterozoik 2600- 670 |
W Polsce pn.-wsch., w wierceniach: gabra i granity; na obrzeżeniu Karkonoszy gnejsy, kwarcyty, łupki krystaliczne Dolny Śląsk: niewielkie ilości rud miedzi, niklu, metali szlachetnych | |
Eokambr 670-575 |
Zimny i wilgotny klimat, bardziej na północ znajdowały się tereny objęte zlodowaceniem w późnym proterozoiku; na północnym wschodzie Polski rozciągał się ląd platformy wschodnioeuropejskiej, na pd.-zach. krańcu Polski wznosił się Masyw Czeski, a na południu blok prakarpat; pomiędzy tymi jednostkami było morze; na terenie dzisiejszego Podlasia zaznaczyła się działalność wulkaniczna |
W Polsce pn.-wsch., w wierceniach: kwarcyty; na obrzeżeniu Karkonoszy — wapienie (dzisiaj: marmury) |
1.............. • ' ' . ' Pa teazoik | ||
— | Kambr 575-505 |
Stopniowe ocieplenie, morze powiększyło swój zasięg na północy, tak że wyniesienie mazursko-suwalskie i podlaskie utworzyły półwyspy; na południu Polski wynurzona jest wyspa prakarpacka i fragment Sudetów; w kambrze środkowym i górnym morze częściowo się wycofało i wynurzyły się znaczne obszary Polski pd. oraz pn.-wsch.; w Górach Świętokrzyskich nastąpiło fałdowanie osadów, a w morzu na obszarze Sudetów wybuchały podwodne wulkany |
Sudety: wapienie Gór Kaczawskich; Góry Świętokrzyskie: łupki Ilaste, kwarcyty, szarogłazy |
Ordowik 505-438 |
Klimat się ocieplił, Polska znalazła się w strefie międzyzwrotnikowej; na początku ordowiku od zachodu i południowego zachodu nastąpiła transgresja morska, zalane zostało obniżenie nadbałtyckie, znaczna część Podlasia, pd. i wsch. część Gór świętokrzyskich; obszary lądowe — Sudety, obszar Prakarpat wraz z pasem wyżyn małopolskich oraz półwyspy mazurski i podlaski były obrzeżone strefą szelfową morza; w środkowej części Polski było głębokie morze |
Sudety: w Górach Kaczawskich kwarcyty, szarogłazy, łupki ilaste; Góry Świętokrzyskie: piaskowce i łupki z graptolitami; ropa naftowa w obniżeniu perybałtyckim i podlaskim |
■ ----■ | ||
Sylur 438-408 |
Nadal ciepły klimat; na północnym-wschodzie morze nieco zwiększyło swój zasięg, a na południu Polski wyraźnie się pogłębiło, zalewając obszar pasa wyżyn środkowopolskich i część Sudetów; |
Sudety: czarne łupki z graptolitami w Górach Kaczawskich, Bardzkich i w okolicy Kłodzka; |
5