28825

obejmuje teksty drukowane - Greenlaw - wtedy badania literackie utożsamiają się z historią cywilizacji (ale tracą charakter literacki);

„dzieła wybitne” - selekcja dokonywana pod kątem artyzmu (lub też rozgłosu, znaczenia naukowego, wartości estetycznej jako zalet stylu i kompozycji). Ale s. 21 w historii literatury pięknej ograniczenie zainteresowań do dzieł wybitnych nie pozwala rozumieć ciągłości tradycji literackiej, ewolucji rodzajów i samej istoty procesu literackiego;

literatura piękna, czyli posługująca się fikcją literacką, obejmuje nie tylko teksty drukowane i pisane (sugestia w etymologii), ale i literaturę mówioną; dzieła, w których funkcja estetyczna jest dominująca.

Język dla literatury:

twór człowieka, obarczony tradycją kultury;

-    wypowiada myśli;

język naukowy jest czysto denotacyjny, zmierza do systemu znaków podobnego matematyce / logice;

-    język literacki jest wieloznaczny, z homonimami, wysoki stopień konotacyjności, działa ekspresją (wyraża nastrój i postawę mówcy / pisarza);

uwydatnia znak, dźwiękowy symbolizm słowa;

-    jest silniej określony strukturą historyczną, ma własną ekspresję i pragmatykę; język potoczny - pełen elementów irracjonalnych, ma osiągać pewne rezultaty;

-    język literacki świadomie wyzyskuje zasady językowe;

nie uznajemy za poezję tego, co ma w nas pobudzić działanie na zewnątrz - to retoiyka;

istnieją formy pośrednie - esej czy biografia, literatura retoryczna.

Stosunek literatury do rzeczywistości:

wyróżnikiem literatury jest jej zmyślony, fikcyjny charakter - takie rozumienie literatury jest opisowe, nie wartościujące. Fikcja literacka nie musi używać obrazów, s. 29 wizualizacja wszystkich metafor poetyckich spowodowałaby chaos i dezorientację;

różnice m. literaturą i nieliteraturą - organizacja, indywidualna ekspresja, rozumienie i stosowanie języka jako środka wyrazu, brak celu praktycznego i fikcyjność (s. 29); dzieło literackie - skomplikowana struktura warstwowa z wielością znaczeń.

Wellek, Warren: Funkcja literatury

Horacy - poezja jest przyjemna i pożyteczna (pożyteczny - jako nie ułatwiający spędzania czasu, ale zasługujący na poważne skupienie), przyjemność - „wyższa”, literatura daje pewien rodzaj poznania;

przy pomocy pisarza mamy dostrzegać rzeczy, które widzimy i wyobrażać sobie coś, co znamy - Eastman;

prawda literatury to prawda zawarta w literaturze;

sztuka jako odkrywanie prawdy ale i propaganda (s. 41 wysiłek świadomy lub nieświadomy, zmierzający do wywarcia takiego wpływu na czytelników, żeby przyjęli proponowaną im koncepcję życia);

katharsis - funkcją literatury jest uwalnianie twórców i czytelników od naporu wzruszeń (ale czy uwalnia, czy też je podnieca?);

s. 44 poezja ma wiele możliwych funkcji. Pierwszą i zasadniczą jest wierność swojej naturze.

2