35264

równowagi wielkości ekonomicznych. W przekonaniu neoklasyków mechanizm rynkowy jest w stanie sam z siebie doprowadzić produkt faktyczny ponownie do potencjalnego.

Przedstawiciele ekonomii neoklasycznej dowodzą, że gdy gospodarka funkcjonuje w warunkach pełnego wykorzystania zdolności wytwórczych, to jednym widocznym skutkiem zmian wydatków jest wzrost lub spadek ogóbiego poziomu cen dóbr i usług na rynku PKB oraz cen czynników wytwórczych. Natomiast wielkości realne, czyli produkcja, zatrudnienia pozostają niezmienione- nie są wrażliwe na zmianę wydatków.

Główna tezą tej szkoły głosi, że pozostawiona sama w sobie gospodarka ty nkowa samoczynnie dąży do równowagi na poziomie optymalnym.

Działanie mechanizmu rynkowego w oczach keyneisistów Inaczej patrzą na problem równowagi zwolennicy teorii Keynesa Według nich;

-    nie ma samoczynnego mechanizmu utrzymującego i przywracającego równość planowanych odpływów na poziomie gwarantującym pełne zatrudnienie.

-    jeśli planowane dopływy nie będą równe planowanym odpływom, na rynku towarowym wystąpi nierównowaga

-    w gospodarce rynkowej zostaje uruchomiony samoczynny mechanizm przywracający równowagę w produkcji, Ele może by ona osiągnięta przy innym niż w punkcie wyjścia poziomic produkcji i zatrudnienia.

-    dostosowanie mają w głównej mierze charakter nie cenowy a ilościowy

-    osiągnięta równowaga w produkcji nie jest dana raz na zawsze, w gospodarce występują bowiem siły, które powodują, że ludzie na ogól nie wydają tyle, ile wynosi produkcja.

-    brak równości powoduje, że produkt faktyczny ulega zmianom i może odchyla się w górę lub w dół od potencjalnego.

-    nie ma gwarancji że pozostawiona sobie gospodarka jest w stanie utrzymać stanu pełnego wykorzystania zdolności wytwórczych.

PODSUMOWANIE:_

RÓWNOWAGA WEDŁUG EKONOMII NEOKLASYCZNEJ I EKONOMII KEYNESA

•    Ekonomia neoklasyczna bazow^rala na prawie rynków J.B. Saya: wzrost produkcji stwarza dla siebie stosowny wzrost popytu, gdyż wartość produkcji kreuje odpowiadającą jej sumę dochodów wydatkowanych na zakup towarów. Nie ma więc nadprodukcji, ani bezrobocia.

•    Z biegiem lat do analizy włączano nowe elementy, bardziej odpowiadające komplikującej się rzeczywistości: stopę procentową, która reguluje konkurencyjny rynek inwestycje-oszczędności, oraz realną stawkę płac oddziałującą na konkurencyjny rynek pracy.

•    Istotnym założeniem ekonomii neoklasycznej jest to, że równowaga ogóbia (w skali gospodar ki) występuje tylko wtedy, gdy równocześnie wszystkie konkurencyjne rynki cząstkowe - zasobów i produktów - znajdują się w równowadze.

•    Skoro na konkurencyjnych rynkach I zrównują się zO„a popyt i podaż pracy elastycznie się dostosowują, to DN jest wytwarzany w warunkach pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnych (tzw. dochód potencjalny).

•    Ceny zmieniają się wpraw^rdzie pod wpływem wzrostu podaży pieniądza, ale skoro tak samo zmieniają się place nominalne, to płace reabie i popyt są stale, niezależne od pieniądza (tzw. neutralność pieniądza).

•    W wanuikach zmian popytu globalnego, elastycznie dostosowują się w^robiorynkow'e ceny i place nominalne, a gospodarka szybko jest równoważona (dochód potencjalny jest w równowadze).

•    Keynes podważył praw^ro rynków Saya: produkcja nie zawsze jest wclilamana przez popyt, zaś nadmierne oszczędności obniżają wydatki i stopień wykorzystania mocy wytwórczych, a przez to rówiiież wielkość realnego DN.