danym w przeszłości potomstwu Abrahama. Spośród wszystkich ludów Bóg wybrał jedynie Izraela, wyprowadził go z niewoli, zawarł z nim przymierze, nadał mu prawo, wprowadził do ziemi obietnic i uczynił swoim ludem. Ten wolny wybór Jahwe, uczynił z Izraela naród, któremu Bóg wyznaczył wyjątkową rolę w historii. Bóg jawił się jako stwórca Izraela, który od początku podjął działania zbawcze wobec narodu. „Jedynie was znałem ze wszystkich narodów na ziemi” (Am 3, 2).
Nie można zrozumieć planów i woli Boga bez wybrania. Terminologia bahar i pochodne są stosunkowo późne, ale przeświadczenie o Bożym wyborze było od momentu powstania ludu Izraela. Wybranie zatem jest nierozerwalnie związane z przymierzem.
Świadomość wybrania sięga najstarszych czasów izraelskich (Abraham). Możemy mówić o procesie uświadamiania sobie przez Izrael wybrania. Ukoronowaniem wybrania było wyjście z Egiptu, by doprowadzić naród przez Jahwe do ziemi wybrania-błogosławieństwa. Opowiadanie o przymierzu zawartym pod Sychem za Jozuego wiąże początki dziejów Izraela z wybraniem: „Ja wziąłem ojca waszego Abrahama” (Joz 24, 3). Na ten wybór Bóg domagał się odpowiedzi: „Wybierajcie dziś, komu służyć chcecie? (24, 15). Wybranie zostało potwierdzone na Synaju: „Uczynisz nas swoim dziedzictwem” (Wj 34, 9), „Będziecie szczególną moją własnością pośród wszystkich narodów” (19,
5). Wybranie Izraela zawiera się w jednym z najstarszych proroctw Balaama: „Jakże ja mogę przeklinać, kogo Bóg nie przeklina?... Widzę lud, który mieszka osobno, a nie wlicza się do narodów” (Lb 23, 8n).
Analizując Boży plan zbawienia dochodzimy do wniosku, że wybranie ludu zostało przygotowane całym szeregiem wcześniejszych wyborów i było ono stale rozwijane poprzez dołączanie poszczególnych nowych wyborów.
a. Przed Abrahamem w historii dziejów ludzkości nie ma ścisłej wzmianki o wybraniu, ale jest mowa: o Bożym upodobaniu co do pewnych ludzi (Abel, Rdz 4, 4); o wyjątkowo uprzywilejowanym traktowaniu (Henoch, 5, 24); o niezwykłym przypadku (Noe, „który był jedynym sprawiedliwym wśród swego pokolenia” 7, 1); o błogosławieństwie udzielonym Semowi (9, 26). W tych wszystkich przypadkach Bóg wybiera by uwolnić od grzechów; tych którzy tęsknią za zbawieniem. Wreszcie Bóg wybiera Abraliama, aby błogosławić w nim „wszystkie pokolenia ziemi” (12, 3).
b. Ciągłość Bożych planów wybrania uwidoczniona się w dziejach patriarchów. Wybrał jeden naród i trwa przy tym wyborze. Wybór Jahwe nie zawsze spoczywa na dziedzicach naturalnych, ale Bóg w sposób specjalny powołuje kogoś innego (Eleazara, Izmaela, Ezawa i Rubena por. Rdz 18, 19). Bóg nie postępuje według ludzkich planów, ale jest wiemy swoim obietnicom; jest niezależny w swoich wyborach, dla człowieka nieprzewidywalny. Cała księga Rodzaju pełna jest takich przykładów. Dzięki jednemu wybranemu inni jego bliscy mają w tym błogosławieństwie jakiś udział, a nawet ziemia (12, 3; 22, 18; 26, 4; 28, 14).
c. Z narodu wybranego Jahwe ciągle wybiera pewnych ludzi, którym powierza jakąś misję na określony czas, lub całe życie. Ten wybór sprawia, że ci ludzie stają się szczególni, bo odłączeni od społeczeństwa i poświęceni Bogu. U proroków wybranie wyraża się na zewnątrz w postaci powołania, czyli jest to bezpośrednie wezwanie Boga do zmiany życia, wypełnieniu Jego poleceń. Typowe przykłady: Mojżesz Wj 3; Amos 7, 15; Izajasz 8, 11; Jr 15, 16n; 20, 7. Wszyscy przeżyli to samo, a mianowicie spotkali się z wezwaniem Bożym, oderwani od zwykłego życia mieli głosić orędzie Boże nawet posunięte do przeciwstawienia się swojemu narodowi.
Ludzie szczególnego wybrania:
a. królowie są wybierani np. Saul (1 Sm 10, 24), ale przede wszystkim Dawid, gdy Saul został odrzucony (1 Sm 16, 1). Dawid wybrany na zawsze wraz ze swoim potomstwem, które może