Chociaż posiadanie nie jest prawem rzeczowym podlega ochronie prawnej. Ochrona ta może przybrać postać sądową i pozasądową.
Sądowa ochrona posiadania realizowana jest za pomocą roszczeń przysługujących posiadaczowi. Podstawowe znaczenie odgrywa roszczenie posesoryjne uregulowane w art. 344 k.c. Przysługuje ono każdemu posiadaczowi, niezależnie od dobrej wiary i zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem. Posiadacz może domagać się od tego kto naruszył posiadanie jak i od tego, na czyją korzyść naruszenie posiadania nastąpiło, przywrócenia stanu poprzedniego i zaniechania naruszeń.
Pozasądowa ochrona posiadania opiera się na wyrażonej w art. 342 k.c. zasadzie, zgodnie z którą nic wolno naruszać samowolnie posiadania, chociażby posiadacz był w złej wierze.
Instrumentami ochrony pozasądowej są: obrona konieczna (art. 343 §1 k.c.) i dozwolona samopomoc (art. 343 §2 k.c.).
Obrona konieczna stosowana jest w celu odparcia samowolnego naruszenia posiadania, stosuje się ją więc w momencie naruszenia posiadania.
Z dozw olonej samopomocy możemy skorzystać już po naruszeniu posiadania.