35606

1.    wstępna - polega na możliwości badania samych zamierzeń organu. Organ ma obowiązek przedstawić organowi kontrolującemu dokumentacje działania jeszcze przed jego rozpoczęciem. Taka kontrola ma duże zalety, bo zapobiega powstawaniu błędów i nadużyć, jednak powoduje duże komplikacje, opóźnia tok pracy, zmniejsza odpowiedzialność organu kontrolowanego za efekty działania. Organ kontrolujący staje się w rzeczywistości organem nadzonrjącym

2.    faktyczna - wykonywana w czasie trwania działania, wpływa na dalszy bieg tego procesu, bowiem od prawidłowości przebiegu działania zależy wynik końcowy. Kontrole faktyczna sprawują dość liczne organy

3.    następna - jest najbardziej typową, najczęściej spotykaną i najbardziej efektywną forma kontroli. Wnioski kontroli dotyczą już zakończonych działań Stwarza do możliwość wpływu na linię i sposób postępowania organu na przyszłość.

Ze względu na usytuowanie organu kontrolującego względem organu kontrolowanego wyróżniamy kontrolę: (określenie ma char akter względny, ten sarn organ może być traktowany jako organ jednej lub drugiej kontroli)

1.    wewnętrzną - taka konbolą jest niewątpliwie sytuacja gdy organ kontrolujący i kontrolowany wchodzą w skład tej samej jednostki organizacyjnej Każda kontr ola wykonywana przez inną jednostkę może być określana jako zewnętrzna z punktu widzenia jednostki kontr olowanej, jednak z pmtkńr widzenia iiutej jednostla. której podporządkow^rany jest organ kontrolowany i kontrolujący jest to kontrola wewnętrzna, bo jest wykonywana w systemie podległych tej jednostce podmiotów.

W najszerszym zakresie może być określana jako wewnętrzna kontrola wykonywana ptzez jakikolwiek organ administracji względem innej jednostki organizacyjnej administracji publicznej Kontrolę taką można określić jako wewnątrzadministracyjną

2.    zew nętrzna - każda kontrola dokonywana przez organ strukturalnie nie włączony do systemu administracji publicznej, a skierowana na jej działalność np. kontr ola NIK-u, kontrola sądowa, parlamentarna Zawsze organem kontroli jest organ spoza systemu organów adntinisńacji, niezwiązany stosunkiem zależności Jest to forma kontroli niezawisłej od administracji.

Inny podział:

1.    z urzędu - na celu ochronę interesu społecznego, publicznego

2.    na w niosek - ma na celu ochronę interesu indywidualnego.

Cechy kontroli

-    bezstronna, ocena powinna być w pełni obiektywna, organ kontrolujący nie może ponosić odpowiedzialności za działalność organu konńolowanego, tylko wtedy możemy mieć do czynienia z kontrolą obiektywną Taka kontrolą jest np. kontrola NIK-u, sadowa. Rzecznika Praw Obywatelskich

-    fachów a, kontroler powinien być wybitnym znawcą badanej działalności, musi znać dobrze kryteria, którymi ma się posługiwać, powinien zakresem wiedzy i doświadczenia przewyższać tych których kontroluje. Kontroler musi być specjalista w dartej dziedzinie, inaczej naraża organ kontrolujący tta utratę autorytetu.

-    efektywna, zadaniem kontroli jest ocena prawidłowości działania organu, ujawnieni błędów, wad, wskazanie ich źródeł Efektywność kontroli oznacza należyte wykorzystanie wyników kontroli dla poprawy działalności aparaht administracyjnego. Efektywność oznacza także możliwie najlepszy stosimek